Өчигдрөөс илүү маргаашийг
бүтээхийн төлөө

Ярилцлага

Б.БАЯРМАА: Мөсөнд авиралтын шигшээ багтай болбол Монголын тамирчид амжилт илүү гаргана

Түүний хувьд 2017 он ур чадвараа ахиулж, шагнал гардсан жил байв. Тухайлбал, мөсөнд авиратын хотын АШТ-д түрүүлснийхээ дараахан УАШТ-ий насанд хүрэгчдийн хурд, техникийн төрөлд тус бүр алтан медаль хүртэж байлаа. Дахин тэргүүлэх сэн гэж зорьсон хүслээ тэрбээр өнгөрсөн жил биелүүлж, улсын хошой аваргаар тодорсон юм. Шилдгүүдийн эгнээнд хэдийн жагсаж, “Karаkorum ice festival-2023” тэмцээний “Шилдэг тамирчин” цомын эзэн болсон түүнтэй ярилцлаа. 
2024-01-05

А.АВИР: Компаниудыг дүрэм журмаа мөрдөхийг өрсөлдөөнт зах зээл шаарддаг

Комплайнс гэдгийг хууль тогтоомж, эсвэл компанийн дотоод дүрэм журам, стандарт зөрчигдөхөөс сэргийлэх зорилготой багц арга хэмжээ хэмээн тодорхойлж болох аж. Энэ нь компанийг учирч болзошгүй эрсдэлүүдээс хамгаалахад ямар үүрэгтэй, хяналтыг нь хэрхэн нэвтрүүлэх, зохион байгуулах ёстой талаар Санхүүгийн зохицуулах хорооны (СЗХ) Компанийн засаглал, комплайнсын хэлтсийн дарга А.Авиртай ярилцлаа.
2024-01-05

 П.БАЯР: Тойрог томрох тусам нэр дэвшигчид бус, намд нь саналаа өгдөг гэх судалгаа бий

-УИХ-ын сонгуулийн тухай хуулийг өнгөрсөн онд батлах үеэр пропорционал буюу хувь тэнцүүлэх тогтолцоонд бүрэн шилжих боломжгүй, орон нутгийн иргэдийн төлөөллийн зарчмыг алдагдуулна гэж үзээд 126 гишүүний дийлэнх олонх болох 78-ыг нь тойргоос сонгохоор шийдсэн. Гэтэл хэдхэн сарын дараа аймаг, дүүргүүдийг нэгтгэх байдлаар тойргийг бүсчилж байгууллаа. Ийн томсгож, тоог нь цөөрүүлснээр үгүйсгээд байсан пропорционал тогтолцоо руугаа дөхүүлж тойргоо хуваарилсан гэж үзэж болохоор байна. 
2024-01-05

О.ДАШПАГАМ: Умайн хүзүүний хавдрын эсрэг дархлаажуулалтыг энэ онд эхлүүлнэ

-Өмнө дурдсанаар “Лансет” сэтгүүлд нийтэлсэн олон улсын тойм өгүүлэлд өндөр хөгжилтэй 14 орны судалгааны 65 өгүүллийн дүн мэдээг ашигласан байдаг. Судалгааны үр дүнд 13-19 насны охидод хүний папиллома вирусийн тархалт вакцин хийснээс хойш 5-8 жилийн дараа 83 хувиар буурсныг тогтоожээ. 20-24 насны эмэгтэйчүүдэд 66 хувиар буурсан байна. Харин бэлгийн үү 15-19 насны хөвгүүдэд 48, 20-24 насны залууст 32 хувиар буурсан үр дүн гарчээ. 
2024-01-04

Б.НОМИН-ЭРДЭНЭ: Уран бүтээлээ туурвихын зэрэгцээ спортоор хичээллэж байгаа 

-СУИС-ийг төгссөн жилээ усанд сэлэлтийн спорт сонирхож, гурван жил хичээллэсэн. Усанд сэлэлт биеийн бүх булчинг жигд хөгжүүлж, стресс тайлдаг. Мөн уушгины багтаамжийг тэлдэг тул зөв амьсгалж сурдаг юм билээ. Миний хувьд дуулах чадвараа сайжруулах зорилгоор сэлдэг байв. “Түмэн эх” чуулгын дуучин байхдаа урлагийн байгууллагуудын дунд зохион байгуулсан спортын тэмцээнд оролцож, усанд сэлэлтийн төрөлд түрүүлсэн юм. 
2024-01-04

Г.ЭРЧИССАРАН: Уур амьсгалын өөрчлөлтийг хамгийн хүндээр, урт хугацаанд мэдрэх хүмүүс бол залуус 

-Юуны түрүүнд ярилцахаар урьсанд баярлалаа. Энэ удаагийн хуралд гурван залуу төлөөлөгч хоёр хөтөлбөрийн хүрээнд эх орноо төлөөлөн оролцлоо. Миний хувьд “НҮБ-ын залуу төлөөлөгч-Байгаль орчны манлайлал” хөтөлбөрийн 30 оролцогчоос шилдгээр шалгарснаар хуралд оролцох эрхтэй болсон. Хоёр дахь удаагаа хэрэгжүүлж байгаа энэхүү хөтөлбөр нь оролцогчдоо нээлттэйгээр сонгон шалгаруулж, тэнцсэнийг нь гурван сарын хугацаанд байгаль орчны манлайллын хөтөлбөрт хамруулдгаараа онцлогтой. Харин хамт оролцсон хоёр төлөөлөгч маань дэлхийн 54 улсад идэвхтэй хэрэгжүүлдэг “Залуу хэлэлцээрч” хэмээх хөтөлбөрт хамрагдан бэлтгэгдсэнээр ийм эрх авсан юм билээ. 
2024-01-03

Б.ЦЭВЭЭНДАШ: Гүйснээрээ амар амгалан байдлыг олж авдаг 

Уулын спортын олон улсын хэмжээний мастер, Гавьяат тамирчин Б.Цэвээндаш өчигдөр “Nomad ice marathon-2024” хэт холын зайн өвлийн гүйлтийг Сүхбаатарын талбайгаас эхлүүлэв. Тэрбээр Төв, Дархан-Уул, Сэлэнгэ аймгийн нутгаар дамжин, ОХУ-ын хил хүртэл 355 км замыг гүйж туулахаар төлөвлөжээ. Түүнтэй цөөн хором ярилцлаа. 
2024-01-03

С.НАЧИН: Дурлахын сайхан нь шаналахдаа, хайрын сайхан нь эмзэглэхдээ

-Уран бүтээлч хүнд дахиж хэзээ ч сайн бүтээл хийхгүй мэт хоосрол төрдөг үү?  -Хоосрол бүх уран бүтээлчид бий. Яруу найрагч сэтгэл доторх нууцаа хүмүүсийн өмнө бичгэн хэлбэрээр тавьж байгаа явдал. Чамаас шууд асууя. Чи эрэгтэй хүнтэй энгэр зөрүүлж үзсэн үү?  -Миний тухай ярих хэрэг үү. - Яг үүн шиг хүнээс нууж байсан нууцаа хүний өмнө дэлгэж байгаа л зүйл. Хоосрох гэж бүтээл гаргаж байгаа юм.  -Д.Нямсүрэнгийн “Миний шүлгийн хүүхнүүд” гэж ном бий. Та эмэгтэй хүнд зориулж бичсэн шүлгээрээ тийм ном гаргаж болох юм шиг. -Тэр цаг хугацааны асуудал байх.
2023-12-28

Д.БАТЗАЯА: Хүмүүжлийн тэнцвэрийг алдагдуулснаар хүүхдэд сэтгэл зүйн асуудлууд тулгардаг

Манай улсад 2021 оноос ерөнхий боловсролын сургуулиудад боловсролын сэтгэл зүйчийг ажиллуулж эхэлсэн. Тэдний нэг, Сонгинохайрхан дүүргийн ерөнхий боловсролын 143 дугаар сургуулийн сэтгэл зүйч Д.Батзаяатай ярилцлаа. Хүүхдүүд, багш, эцэг, эхчүүдтэй хэрхэн хамтарч ажилладаг болон тэдэнд сэтгэл зүйн ямар асуудлууд тулгарч байгаа талаар тэрбээр мэдээлэл өгсөн юм. Д.Батзаяа 2003 онд МУБИС-ийг сэтгэл зүйч мэргэжлээр төгсөж, 2016 онд Удирдлагийн академийн Удирдахуйн ухааны сургуульд нийтийн удирдлагын чиглэлээр магистрын зэрэг хамгаалжээ.
2023-12-27

Э.БАЯРМАА: Мал аж ахуй, эрчим хүчний салбар хамгийн их хүлэмжийн хий ялгаруулж байна

Энэ бүхний цаана хүлэмжийн хийн ялгарлыг багасгах замаар дэлхийн дулаарлыг бууруулах зорилготой Парисын хэлэлцээрт оруулах Монгол Улсын хувь нэмэр яригдана. Эл хэлэлцээрт нэгдсэн улс бүр үүрэг хүлээсэн. Одоогоор дэлхий 1.5 градусаар дулаарчхаад байна. Үүнийг энэ хэмжээнд нь барих, цаашид хоёр градуст хүргэхгүй байх зорилтыг дэлхий нийтээрээ тавиад буй юм. Гэтэл Монгол Улс 2.5 градусын дулааралтай буюу дэлхийн дунджаас хэтэрчихсэн. Хүлэмжийн хийн ялгарал болон шингээлтийг тэнцүүлэх, ялгарлыг бууруулахын тулд салбар бүр үүрэг хүлээдэг. Тиймээс олон улсын өмнө хүлээсэн энэ үүргээ биелүүлэхэд нь манай байгууллага Засгийн газарт тусалдаг гэж болно. Энэ судалгаа нь Монгол Улсад хийж буй бидний үйл ажиллагааны нэгээхэн хэсэг.
2023-12-25

Б.ТЭРГЭЛ: 3D хэвлэгч ашиглан хаягдал хуванцраар бүх төрлийн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэх боломжтой

3D принтер ашиглан хаягдал хуванцраар цувих утас үйлдвэрлэх төсөл БШУЯ-наас өнгөрсөн сард зохион байгуулсан “Мон-Х” хөтөлбөрийн шилдгээр шалгарсан юм. Уг төслийн санаачлагч ИНМО компанийн үүсгэн байгуулагч Б.Тэргэлтэй ярилцлаа. Тус компанийнхан хуванцар хаягдлыг инновац, шинжлэх ухаан, дэвшилтэт технологи ашиглан дахин боловсруулж, эдийн засгийн эргэлтэд оруулах чиглэлээр ажилладаг аж. Бусад улс оронд ч төдийлөн дэлгэрээгүй цувих утсыг тэд Монголдоо боловсруулсан байна. ИНМО компанийнхан үйл ажиллагаагаа эхлүүлснээс хойш Японы олон улсын хамтын ажиллагааны ЖАЙКА байгууллагын хөрөнгө оруулалттай MICS тэмцээнд оролцож, шилдэг хоёр багийн нэгээр шалгарчээ. Мөн нийслэлийн “Startup-2023” тэмцээнд тэргүүлсэн аж. 
2023-12-22

Т.АМИНА: Үндэсний сур харваа, усанд сэлэлтээр хичээллэх бодол бий 

Дуучин Т.Амина “Цас цагаан охин” хэмээх энэрэл, ухаарлын дууг хүүхэд ахуй насандаа Гавьяат жүжигчин Э.Бүрнээбаяртай хамтран дуулж, уран бүтээлийнхээ гарааг эхлүүлжээ. Түүнд энэ дуу нь хойшид олон уран бүтээл туурвих эрч хүч, урам зориг төрүүлсэн гэдэг. Тэрбээр “Uni­verse best songs” наадамд оролцохдоо авьяас, ур чадвараа харуулж, шаггүй дуучин гэдгээ баталснаас хойш үзэгч, сонсогчдод өнөөг хүртэл уран бүтээлээ хүргэсээр байгаа. Шинэ жил дөхөхтэй зэрэгцээд түүний “00 цаг” дуу айл бүрийн хойморт цэнхэр дэлгэцээр эгшиглэж, он солигдох мөчийг догдлон хүлээж буй олныг баяр хөөртэй болгодог. Түүнийг “Зөвхөн спортын тухай” буландаа зочноор урилаа. 
2023-12-21

О.Золбоохүү: Эверестэд бараалхана гэж зориглосон надад зорилгоосоо буцах зам байгаагүй

Түүний мандуулсан Төрийн далбаа өдгөө мөнх цаст оргилын оройд нь бадарч, монгол түмний хийморийг сэргээж байгаа. Түүнтэй яриа өрнүүлэхдээ эх орныхоо өндөр уулсаар бахархаж, зориод очиход тосож угтах аав, ээжийнхээ адил хүндэтгэлтэй ханддаг болохыг нь ойлгосон юм. Дасгал хөдөлгөөнөөр эрүүлжиж, өөрийгөө өөрчлөхөөр шийдсэн алхам нь түүнийг байгальтай нөхөрлүүлж, сүрлэг уулсад татагдах зүрх, сэтгэлийнх нь жим болжээ. Тэр цагаас оргил түүний мэлмийг нээж, ухааныг нь хөглөж, тэлсэн өөр нэгэн өвөрмөц ертөнц байв. Бидний хөөрөлдөөн “Сүүлийн үед миний сонирхож авдаг зүйл уулын гутал болсон. Хобби минь намайг олон талаар өөрчилж байна. Уул, удам хүний мөн чанарыг үнэнээр нь таниулдаг. Уулыг эх шигээ зүйрлэдэг хүн хол явна гэж боддог юм. Би зөв зам сонгосондоо баярладаг” хэмээх энгийн ярианаас эхэлсэн юм. 
2023-12-18

Э.ЗОЛЗАЯА: Улаанбаатар хот хамгийн чухал, суурь үйлчилгээгээ иргэдэд үзүүлж чадахгүй байна 

Яг ингэж бичих үедээ Азийн хөгжлийн банканд зөвлөхөөр ажилладаг байлаа. Тухайн үед Токио хотод ногоон хөрөнгө оруулалт, дахин төлөвлөлтийн төсөлтэй танилцаад, хүмүүстэй уулзаж байхад “Токио хотын Засаг дарга нь эмэгтэй хүн байдаг. Та бас энэ чиглэлээр манлайлж ажиллаарай” гээд урам зориг өгсөн. Яг энэ үйл явдал болсны орой нь фэйсбүүктээ тэгж бичиж. Өнгөрсөн хугацаанд хийсэн ажлууд, хуримтлуулсан мэдлэг, туршлага, хүрэхийг хүссэн зорилго маань энэ цаг үед нэг цэгт огтлолцож, намайг өнөөдрийн байр сууринд авчирсан гэж бодож байна. Намын хорооны дотоод сунгаанд нэлээд бэлдсэн. Улаанбаатар хотыг хөгжүүлэх мөрийн хөтөлбөр, зарчмуудаа танилцуулж, олонхын саналаар сонгогдлоо.
2023-12-15

Г.ЦЭЦЭГЖАРГАЛ: Ямар их хатуужил, тэвчээрийн ард гарч байж тамирчин болдгийг ухаарсан

Монголын волейболын эмэгтэйчүүдийн шигшээ баг, “Хөвсгөл эрчим” клубийн довтлогч, ОУХМ Г.Цэцэгжаргал багаасаа энэ спортоор хичээллэсэн шилдгүүдийн нэг. Тэрбээр волейболын “Үндэсний дээдлиг”-т багийнхантайгаа 10 удаа аваргын цом өргөж, найман удаа тэгш тоглогч, шилдэг довтлогчийн шагнал гардсан. Нэгэн цагт тамирчны гараагаа хамт эхлүүлсэн үеийнхнээсээ цойлж, спортдоо үнэнч үлдсэн тэрбээр дээд лигт 15 дахь жилдээ“тоос өргөж” буй. Түүний гаргасан амжилтуудыг нэг бүрчлэн тоочвол сонины зай багадна. Шигшээ багтхөл тавьсан үеэс эх орондоо 2008 онд зохион байгуулсан Зүүн Азийн АШТ-д хүрэл медаль хүртэж, шилдэг тоглогчоор шалгарсан. Дараа жил нь Тайланд улсад болсон, Азийн оюутны АШТ-ээс мөн хүрэл медальтай ирж, волейболын хорхойтнуудыг баярлуулсан юм. 2012 онд тус тэмцээнд Тайландын багтай аваргын төлөө өрсөлдөж, мөнгөн медаль гардаж байв. Түүнтэй ярилцлаа. 
2023-12-15

Г.МӨНХ-ОД: Гудамжийг хүн л “амь оруулдаг”

“Гудам” фото клубийнхэн өнгөрсөн 6-10 дугаар сард гэрэл зургийн анхны сургалтаа зохион байгуулжээ. Уг сургалтад 27 гэрэл зурагчин оролцсон юм байна. Тэд Улаанбаатар хотын орчин болон гудамжны гэрэл зургуудыг олон сэдвийн хүрээнд уран сайхны аргаар авснаа саяхан “Стрийт фото” үзэсгэлэнд дэлгэсэн юм. Тус үзэсгэлэнд оролцогчдын нэг Г.Мөнх-Одтой ярилцлаа.
2023-12-14

Л.НОМИН: Хүн бүр заяагдмал эрх, эрх чөлөөгөө эдэлж амьдрах ёстой гэж 150 хувь итгэдэг 

Үүний хүрээнд амиа хорлосон хүмүүсийн ар гэрийнхэнтэй уулзаж, асуудлын учир шалтгааныг эрэн хайсан байна. Гуравдагч этгээдийн өгүүлэмжгүйгээр дүрүүд нь тухайн киноны санааг үзэгчдэд бүрэн илэрхийлнэ. Дүрүүдийн биеийн хэлэмж, хөгжим, найруулга зэрэг нь бидний ойлгодог баримтат киноноос ялгаатай мэт. “Хүрд” нь Амстердамын баримтат киноны наадам буюу IDFA-ийн дунд хэмжээний баримтат киноны тэргүүн байрын шагналыг 2020 онд хүртэж байв. Эл бүтээл болон түүний далд орших түүхүүдийн нэгээхэн хэсгийн талаар найруулагч Л.Номин ийнхүү ярилаа. Тэрбээр сэтгүүлч мэргэжилтэй бөгөөд “Хүрд” нь түүний анхны бие даасан уран бүтээл юм. 
2023-12-13

 “ТӨК-иудын удирдлага хууль бус шийдвэр гаргахад төр нөлөөлсөн байхыг үгүйсгэхгүй” 

Эрдэс баялгийн салбарт төрийн оролцоо нэмэгдсээр байгаа энэ үед төрийн өмчит компанийн засаглалыг олон улсын стандарт, сайн туршлагад үндэслэн боловсронгуй болгох шаардлага тулгарч буй. Үүний хүрээнд Нээлттэй нийгэм форумаас судлаачидтай хамтран цуврал судалгаа хийж байгаа аж. Хууль зүйн ухааны доктор, СЭЗИС-ийн багш М.Түвшинжаргал, Японы Нагояагийн их сургуульд хууль зүйн мастерын зэрэг хамгаалсан А.Бодьбилэг нар “Төрийн өмчит компанийн Төлөөлөн удирдах зөвлөлийн бүрэн эрх ба хариуцлага” сэдвээр бодлогын шинжилгээ хийжээ. Төрийн өмчит компанийн (ТӨК) Төлөөлөн удирдах зөвлөлийн (ТУЗ) эрх, хариуцлага, холбогдох хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах шаардлага зэргийн талаар тэдэнтэй ярилцлаа. 
2023-12-12