УИХ-ын Хяналт, шалгалтын тухай анхдагч хууль өнөөдөр батлагджээ. Ингэснээр хууль тогтоомжийн хэрэгжилтийг бодитой, үр нөлөөтэй хянах, төрийн эрх мэдэл хоорондын хяналт-тэнцлийг хангаж, Улсын Их Хуралд итгэх ард түмний итгэлийг нэмэгдүүлэх, хууль тогтоох байгууллагын хууль тогтоомжийн биелэлтэд хяналт тавих тогтолцоо, механизмыг уялдуулан системчлэх, сайжруулах нөхцөл бүрдэх юм.
Ардчилалсан засаглал эрх мэдлийн харилцан тэнцвэртэй, хяналттай байх зарчимд үндэслэдэг. Парламент нь засгийн газартаа хяналт тавьж байх ёстой. Засгийн газар буюу гүйцэтгэх эрх мэдлийг хэрэгжүүлэгч тал дангаараа, хяналтгүйгээр эрх мэдлийг хэрэгжүүлж болохгүй. Гэтэл УИХ өөрийн хянан шалгах чиг үүргийг хангалттай сайн биелүүлж чадахгүй явсаар олон жил боллоо гэсэн шүүмжлэл олон түмний зүгээс байнга гарсаар ирсэн.
Тиймээс ҮХНӨ-ийн дагуу УИХ-ын хяналт шалгалтын хуулийг батлан гаргажээ. Энэ хуулийг санаачлагч гишүүд бид хууль тогтоох байгууллага, гүйцэтгэх засаглалын харилцан тэнцвэртэй байдлыг хангах, үр ашгийг дээшлүүлэх, эрх мэдлийг хяналтгүй хэрэгжүүлэх явдал гаргахгүй байх эрх зүйн зохицуулалтыг УИХ-ын хяналт шалгалтын тухай хуулиар бий болгохыг зорьсон билээ.
Хуулинд УИХ-ын Хяналтын сонсголыг хүний эрх, эрх чөлөөг хангахтай холбоотой, төсвийн хяналтын, ерөнхий хяналтын, нэр дэвшигчийн гэж төрлийг нэмэгдүүлсэн. Ингэхдээ иргэдийн саналаар Хяналтын сонсгол явуулж болохоор тусгасан нь хүний эрхийг хангах тухайд том дэвшил болж байгаа ажээ.
УИХ-ын гишүүн С.Бямбацогт, Б.Баттөмөр, Ё.Баатарбилэг, Х.Булгантуяа, Г.Дамдинням, Н.Наранбаатар, С.Одонтуяа нар долдугаар сарын 2-нд Монгол Улсын Их Хурлын хяналт, шалгалтын тухай анхдагч хуулийн төслийг Улсын Их Хурлын дарга Г.Занданшатарт өргөн барьж байсан.
Уг хуулийн төслийг дээрх нэр бүхий гишүүдээс гадна Н.Алтанхуяг, Ж.Батсуурь, Ж.Ганбаатар, С.Ганбаатар, Ц.Даваасүрэн, Л.Мөнхбаатар, Ж.Мөнхбат, Ц.Мөнх-Оргил, Ц.Мөнхцэцэг, Б.Пүрэвдорж, Ш.Раднаасэд, Г.Тэмүүлэн, Б.Энхбаяр, Н.Энхболд нар хамтран санаачилжээ.
