Чих хамар хоолойн резидэнт эмч Г.Хонгорзулаас "Дүлийрэл"-ийн судалгааных нь талаар тодрууллаа.
Дүлийрлийн судалгаа бусад оронтой харьцуулахад ямар түвшинд байгаа вэ? Аль орны жишгээс туршлага солилцдог вэ?
-Дэлхийн эрүүл мэндийн байгууллага (ДЭМБ)-ын мэдээгээр сонсголын бэрхшээлтэй дэлхийн 278 сая хүний 80 хувь нь буурай хөгжилтэй болон хөгжиж буй орнуудад амьдарч байна. Бид энэ жилийн хувьд Тайван Монголын хамтарсан Монгол хүний төрөлхийн болон олдмол хэлбэрийн дүлийн үеийн генийн мутацийг тодорхойлон судалж байна.
Дүлийрэх гол хүчин зүйл юу гэж үзэж байна?
-Дүлийрэл гэдгийг өнөөг хүртэл өвчлөл, гэмтэл, насжилттай холбож үздэг байсан бол энэ нь генийн буюу удамшлын шалтгаантай байдаг. Одоогоор дэлхий дээр 161 төрлийн дүлийрэлт үүсгэдэг генийн мутац байдгийг эрдэмтэн судлаачид тогтоогоод байгаа. Эдгээрээс түгээмэл тохиолддог 3 генийг 2016-2017 онд 150 өвчтөнг хамруулан 1 жилийн хугацаанд манай төсөл судалгаа хийгдээд дууссан.
Зарим үр дүнгээс хуваалцвал?
-Жишээлбэл митохондрын генийн мутаци илэрсэн өвчтөнүүд Аминогликозидийн бүлгийн антибиотикийг удаан хугацаагаар хэрэглэсний улмаас мөн TORCH халдвартай хүүхэд мэндэлж байна. Тэр дундаа Cytomegalo вирустай эхээс төрсөн ураг, дутуу төрсөн нярай, шарлалт удаан хугацаатай явагдсан зэргээс хүнд хэлбэрийн сонсгол бууралттай болон таг дүлий хүүхдүүд олширч байна.
Урьдчилан сэргийлэх ямар арга хэмжээ авч болох вэ?
-Генийн мутацийг дөнгөж төрсөн нярай бүр дээр тодорхойлох нь урьдчилан сэргийлэх болон оношилгоо, эмчилгээний чухал ач холбогдолтой. Сүүлийн үед хүнд хэлбэрийн сонсгол бууралттай болон сонсголын бэрхшээлтэй өвчтөнүүд Cochlear Implant буюу Дунгийн суулгац хагалгааг хийлгэх болсон. Үүнийг хийлгэхээс өмнө генийн мутацийг тодорхойлсон тохиолдолд сонсох мэдрэл эргэн сэргэх үү, сонсгол орох уу гэдгийг мэдэх боломжтой болж байгаа юм. Өөрөөр хэлбэл оношлогоо улам нарийсна гэсэн үг. Цаашид бид төслөө үргэлжлүүлэн улам их өвчтөн хамруулахаар ажиллаж байна.
