Манай улс тоцилизумаб (актемра) хэмээх шинэ эмийг “Ковид-19”-ийн эмчилгээнд ашиглаж эхэлжээ. Дэлхийн эрүүл мэндийн байгууллагаас өнгөрсөн долдугаар сард уг эмийг коронавируст халдварын эмчилгээнд яаралтай нөхцөлд хэрэглэхийг зөвшөөрчээ. Энэ нь моноклон эсрэг биеийн эм аж. Моноклон эсрэг бие гэдэг нь вирусийн эсрэг тэмцэхэд бидний бие махбодын хариу урвалыг өдөөдөг, лабораторийн нөхцөлд гаргаж авсан уургууд юм байна. Засгийн газрын хэрэгжүүлэгч агентлаг Эм, эмнэлгийн хэрэгслийн хяналт, зохицуулалтын газраас уг эмийг Монголдоо оруулж ирэхийн тулд АНУ-ын “Роше” үйлдвэртэй холбогдож, Монгол дахь төлөөлөгч компанитай нь хамтран ажиллажээ. Эм, эмнэлгийн хэрэгслийн хяналт, зохицуулалтын газрын дарга Б.Цэцэгсайханаас уг эмийн талаар болон “Ковид-19”-ийн эмчилгээтэй холбоотой зарим зүйлийг тодрууллаа
-Олон улсад тоцилизумаб эмийн үр дүнг хэрхэн баталгаажуулсан бол. Манайд бүх эмнэлэгт хэрэглэж байна уу?
-Өнгөрсөн нэг жилийн хугацаанд олон улсын судлаачдын 27 баг энэхүү эмийг судалж, 10 930 өвчтөнийг хамруулсан эмнэл зүйн туршилт хийхэд үр дүн нь сайн гарсан. АНУ-ын Хүнс, эмийн агентлаг болон эмийн хатуу зохицуулалттай улс орнуудад уг шинэ эмийг хүлээн зөвшөөрч, ашиглаж эхэлсэн. Манай агентлагийнхан тоцилизумаб эмийн судалгааг хийсэн, бас өдгөө эмчилгээний үр дүнд хяналт тавьж байна. Одоогоор АШУҮИС-ийн харьяа Монгол, Японы сургалтын эмнэлэг, Улсын нэгдүгээр төв эмнэлэг, Улсын гуравдугаар төв эмнэлэг, ХӨСҮТ зэрэг томоохон эмнэлэгт хэрэглэж эхэлсэн. Шинэ эм учраас эмнэлгийн удирдлага, Эрчимт эмчилгээний тасгийн эмч нар, Эм зүйн албаны мэргэжилтнүүдэд хэрэглэх заавар, хяналтын болон гаж нөлөөний хуудсыг танилцуулах сургалтууд зохион байгуулсны дараа эмчилгээнд нэвтрүүлэх шаардлагатай болдог.
-Уг шинэ эм ямар үр дүнтэй вэ?
-Нэн хүнд хэлбэрээр өвчилсөн иргэдэд тоцилизумабыг кортикостеройд эмтэй хавсарч хэрэглэсэн тохиолдолд амьсгалын аппаратад орох хэрэгцээг 28, нас барах эрсдэлийг 13 хувиар бууруулдаг.
-Эм, эмнэлгийн хэрэгслийн хяналт, зохицуулалтын газраас саяхан Монгол Улсад хэрэглэхийг зөвшөөрсөн түргэвчилсэн оношлууруудыг баталгаажуулсан. Ямар хүчин зүйлсийг харгалзан тэдгээрийг баталгаажуулсан бол?
-Зах зээлд борлуулж буй түргэвчилсэн оношлууруудад баримтын болон лабораторийн нэгдсэн үнэлгээ хийсэн. Уг үнэлгээний үр дүнд найман үйлдвэрлэгчийн оношлуурыг Хүний эмийн зөвлөлийн хурлаар баталгаажуулсан юм.
-Эдгээр түргэвчилсэн оношлуурын үнэд ямар нэгэн хязгаарлалт тогтоосон уу?
-Эм ханган нийлүүлэх байгууллагуудтай санамж бичиг байгуулсны үндсэн дээр оношлуурыг худалдах жижиглэнгийн болон бөөний үнийн дээд хязгаарыг тогтоосон. Ингэхдээ оношлуур тус бүрийн үйлдвэрлэгчийн үнэ, гаалийн болон бусад татвар, тээвэр ложистикийн зардал зэргийг тооцоолсон. Оношлууруудын жижиглэнгийн үнэ нь 11 050-20 000 төгрөг байна.
-Оношлуур баталгаажуулах ажил цаашид үргэлжлэх үү?
-Эрүүл мэндийн сайдын 2021 оны наймдугаар сарын 19-ний А/528 дугаар тушаалаар Коронавируст халдвар илрүүлэх түргэвчилсэн оношлуурыг яаралтай нөхцөлд хэрэглэх зөвшөөрөл олгох журам баталсан. Уг тушаалын хүрээнд, эмийн хатуу зохицуулалттай бусад орны жишгээр манай улс хамар, залгиурын түргэвчилсэн оношлуурыг бүртгэж, албан ёсоор хэрэглэх зөвшөөрөл олгож байгаа. Цар тахлын үед ихэнх улс орон чанарын баталгаатай оношлуур ашиглахын тулд ийм зохицуулалт хийж буй. Ашиглахыг зөвшөөрсөн оношлуурын жагсаалтыг тогтмол шинэчилнэ. Эм ханган нийлүүлэгчид баталгаатай оношлуур оруулж ирэх тохиолдолд бүртгэж, ашиглахыг зөвшөөрөх боломжтой гэсэн үг.
-Цар тахлын үед эм, эмнэлгийн хэрэгслийн нөөц, хангамжийг хэрхэн зохицуулж байгаа вэ?
-Бид нийслэл болон 21 аймгийн эрүүл мэндийн байгууллагуудаас шаардлагатай эм, эмнэлгийн хэрэгслийн нөөцийн мэдээг өдөр бүр нэгтгэн авч, зохицуулалт хийж байгаа. Мөн коронавируст халдварын үед хэрэглэх эм, оношлуурын хангамж, чанарыг сайжруулах зорилгоор манай байгууллагаас томилсон ажлын хэсэг Өвөрхангай, Баянхонгор, Говь-Алтай, Ховд, Баян-Өлгий аймагт ажиллаад саяхан ирсэн. Мөн өдгөө Архангай, Завхан, Увс аймагт ажиллаж байна.
Бэлтгэсэн М.Оч
