Япон Улсад албан ёсны айлчлал хийж байгаа Монгол Улсын Их Хурлын дарга М.Энхболдод Япон Улсын Ерөнхий сайд Шинзо Абэ бараалхах үеэрээ Япон Улсын Засгийн газар ОУВС-тай хамтран хэрэгжүүлэх хөтөлбөрийн хүрээнд Монгол Улсад санхүүгийн бодит дэмжлэг үзүүлэхээр шийдвэрлэсэн тухайгаа мэдэгдсэн. Энэ асуудлын талаар УИХ-ын гишүүн Г.Занданшатар, Сангийн яамны Төрийн нарийн бичгийн дарга Б.Нямаа нараас тодруулсан юм.
УИХ-ын гишүүн Г.Занданшатар:
- УИХ-ын дарга М.Энхболд Япон Улсад албан ёсны айлчлал хийх үеэрээ ОУВС-гийн хөтөлбөр хэрэгжих бүрэлдэхүүн хэсгийн хүрээнд Японы Засгийн газраас 850 сая ам.долларын нэн хөнгөлөлттэй зээл олгохоор шийдвэрлэснээ мэдэгдсэн нь хөрөнгө мөнгө, өр зээлийн хямралтай байгаа манай улсын хувьд маш чухал үйл явдал боллоо.
Бидний өмнө нь авч байсан зээлүүд 5-10 хувийн хүүтэй байсан. Харин Японоос олгох зээл нь өмнөх зээлүүдээс арав дахин бага хүүтэй гэдэг нь зээлийн өрийн дарамтаас гарахад улс орны хөгжилд чухал ач холбогдолтой шийдвэр болж байна.
ОУВС-гийн хөтөлбөрт хамрагдаж буй асуудлаар олон нийт янз бүрийн санал бодол илэрхийлж байгаа. Бидэнд үүнээс өөр арга зам байхгүй. Энэ бол түүхэн боломж, алтан боломж. Өнгөрсөн жил Шриланк улс ОУВС-гийн өргөтгөсөн санхүүжилтийн хөтөлбөрт хамрагдаж, дотоодын нийт бүтээгдэхүүний арван хувьтай тэнцэх хэмжээний санхүүжилт, зээл авсан. Одоо энэ улс хямралаас гарч байна.
Манай улсад одоо олгогдох бүтэн багц нь 5.5 тэрбум ам.доллараар хэмжигдэнэ. Үүний хоёр тэрбум гаруй ам.доллар нь Хятадын своп, үүнийг энэ хөтөлбөрийн хүрээнд сунгаж байгаа. Дээр нь Японы Засгийн газраас олгох 850 сая ам.долларын зээл, Мөн БНСУ-ын 500 орчим сая ам.долларын хөнгөлөлттэй зээл, мөн Азийн хөгжлийн банкны 900 гаруй сая ам.долларын гээд ийм их мөнгийг ОУВС бидэнд босгож өгч байна. Үүнд АНУ оролцож, дэмжиж өгч байна. Ингэснээр энэ их мөнгийг хямралаас гарахад ашиглана, төсвийн алдагдлаа нөхөх ёстой, гэхдээ хамгийн гол нь үрэн таран хийж болохгүй гэсэн шаардлага тавьж байна.
Энэ бүх бага хүүтэй төсөл, хөтөлбөрийн зээлүүд орж ирснээр эдийн засагт үр дүн өгнө. ОУВС-гийн хөтөлбөр алтан боломж гэдэг нь зээл, хүүгийн хувьд, дагаад хэрэгжүүлж байгаа төсөл, хөтөлбөрийн хувьд, олон улсын нэр хүндийн хувьд маш чухал. Монгол Улс нэр хүндээ алдсан, худлаа хэлдэг болсон, хөрөнгө оруулагчдад төсөл, хөтөлбөрөөр дандаа худлаа хэлсэн, энэ бүхнийг батлан даалтад гаргаж байна гэж хэлж болно.
Би саяхан Вашингтон хотноо ажиллаж байхдаа ОУВС-гийн удирдлагууд, Ази, Номхон далайн газрын захирал нарын зэрэг албаны хүмүүстэй уулзаж ярилцсан. Энэ үеэрээ ОУВС-гийнхантай уулзахдаа онцлон нэг хүсэлт тавьсан. УИХ-ын дарга ч мэдэгдсэн. Энэ бол Монголын нийт ард түмний анхаарлыг зүй ёсоор татаж байгаа оффшор дансны талаарх асуудал. Үүнийг бид өөрсдөө бие дааж олж чадахгүй гэж ярьдаг. Тиймээс ОУВС-гийн Санхүүгийн мэдээллийн алба, Санхүүгийн гэмт хэрэгтэй тэмцэх албуудтай хамтран ажиллаж, энэ мөнгийг олж илрүүлэхэд техникийн туслалцаа үзүүлэх, хууль эрх зүйн орчинг боловсронгуй болгоход хамтарч ажиллах хүсэлт тавьсныг ОУВС дэмжиж, хамтарч ажиллахаар болсон. Энэ бол манай улсын хувьд маш чухал мэдээ гэлээ.
Б.Нямаа: Зээл нь эдийн засгийг сэргээх хөтөлбөрийг дэмжихэд чиглэгдэнэ
Сангийн яамны Төрийн нарийн бичгийн дарга Б.Нямаа:
-ОУВС-гийн “Extended Fund Facility” хөтөлбөрийн хүрээнд нийт 5,5 тэрбум ам.долларын санхүүжилт шаардлагатай байгаа. Энэхүү санхүүжилтийн томоохон хэсгийг УИХ-ын даргын Япон Улсад хийж буй албан ёсны айлчлалын үеэр Япон Улсын Засгийн газраас олгохоор шийдвэрлэсэн нэн хөнгөлөлттэй зээл эзэлж байгаа юм. Энэ нь Монгол Улсын хуулийн дагуу үзэхэд нэн хөнгөлөлттэй зээлийн ангилалд багтаж байгаа, хугацаа нь 20 жилээс дээш, нэгээс доогуур хүүтэй байхаар төлөвлөж байна. Хоёр талын ажлын хэсгийн түвшинд зээлийн тоо хэмжээг эцэслэж тохирох ёстой. Ажлын хэсэг тун удахгүй Монголд ирнэ.
Мэдээж Япон Улсаас олгож байгаа энэхүү хөнгөлөлттэй зээл нь ОУВС-тай хамтарч хэрэгжүүлэх эдийн засгийг сэргээх хөтөлбөрийг дэмжихэд чиглэгдэнэ. Хөтөлбөрийн хүрээнд авч хэрэгжүүлэхээр тооцож байгаа үр дүнд хүрэхэд энэ зээл маш их хэрэгтэй байгаа.
Засгийн газар энэхүү зээлийг төсвийн алдагдлыг санхүүжүүлэх, Монгол Улсын ирээдүйн өрийн болзошгүй дарамтаас сэргийлэхэд зарцуулна. Хөтөлбөрийн эцэст тодорхой хэмжээний эдийн засгийн үр дагаврууд гарна гэж тооцоолж байна. Одоогийн бидний тооцоолж буйгаар эдийн засгийн өсөлт 6-8 хувийн тогтвортой өсөлттэй байна, валютын нөөц дөрөв орчим тэрбум төгрөгийн хэмжээнд хүрнэ, мөн инфляци дундаж түвшинд буюу зургаан хувь орчимд хэлбэлзэнэ гэсэн тооцоололтой байна. Түүнчлэн макро эдийн засгийн тэнцвэр маш сайн хангагдана. Үүний дүнд урт хугацааны өсөлт бий болж, иргэдийн амьжиргаанд сөргөөр нөлөөлж байгаа бүх макро эдийн засгийн тогтворгүй байдал арилна гэж тооцоолж байгаа.
Мэдээж гадаадын хөрөнгө оруулагчид, мөн дотоодын хөрөнгө оруулагчдын эргэлзэж байсан хамгийн том тодорхой бус байдал нь Монгол Улсад валютын нөөц хангалттай байгаа эсэх, эдийн засгийн өсөлт, цаашлаад макро эдийн засаг тогтвортой байх уу, үгүй юу гэсэн эргэлзээнүүд байсан. Эдгээр эргэлзээг хаахад энэ зээл маш чухал нөлөө үзүүлнэ. Энэхүү санхүүжилтийг Япон Улсаас өгөхдөө тодорхой хэмжээний төсөл, хөтөлбөрүүдэд нэр зааж өгөөгүй. Зөвхөн эдийн засгийн шилжилтийг санхүүжүүлэхэд зориулан өгч байгаа юм.
Санхүүжилтийг хоёр гурван хэсгээр хувааж авахаар урьдчилсан байдлаар ярилцаж байна. ОУВС-гийн хөтөлбөр ОУВС-гийн Захирлуудын зөвлөлөөр орж батлагдсаны дараа энэхүү зээлийн хэлэлцээрийг хоёр талдаа соёрхон батлах болно гэлээ.
