Л.ЭНХНАСАН: Ганц бие ээж гэдэг нь улс төрд орохоос ухрах шалтгаан болохгүй
Зөв хүнээ сонгосноор бидний амьдрал яаж өөрчлөгдөх вэ гэдгийг ойлгуулах учиртай. Тийм биш учраас хэдэн төгрөг, гурил, будааны мөнгөөр, зөвхөн өнөөдрөө бодон хууртсан сонголт хийгээд байна. Мөн сонгуульд оролцож санал өгөөгүй байж гараад ирсэн хүмүүсийг шүүмжлэх нь утгагүй юм. Улстөрч хүн ямар байх ёстой вэ гэсэн судалгааны дүнг харахад шударга, тэмцэгч, зоригтой байх ёстой гэж хэлдэг юм билээ. Гэтэл олонх хүний бодлоор энэ нь эрчүүдэд илүү байдаг чанар. Сонгогчид улстөрчийг эр хүний дүрээр л хардаг гэсэн үг. Тэмцэгч, зоригтой гэдэг үгийг зөвхөн гудамжинд жагсаал хийх байдлаар ойлгоод байх шиг. Бизнесийн салбарт олон эрэгтэй хүнтэй тэмцэн ажиллаж байна. Говь-Алтайд ч бас хүчирхийллийн эсрэг тэмцэх гэж нэр дэвшсэн. Энэ мэт үйлдлээр тэмцэгч, зоригтой гэдгээ харуулж байгаа олон эмэгтэй бий. Уг нь би эмэгтэй гэж онцолж ярьдаг хүн биш. Сүүлийн5-6 жил морь уяж байна. Өнгөрсөн жил уясан даага маань баян ходоод болж, анх удаа Төв цэнгэлдэх хүрээлэндээ уяачийн хувиар орж үзлээ.
2023-09-19
Ардчилсан намыг хэн удирддаг вэ
АН ирэх сонгуульд олонх болбол намын дарга Л.Гантөмөр нь биш, тэргүүн дэд дарга С.Баярцогт Ерөнхий сайд болох тохиролцоо хийжээ гэдгийг “өрсөлдөгч” фракцуудынх нь хүмүүсийн үг, үйлдэл илчлээд байна. Тэгэхээр алаагүй баавгайн арьсыг арав хуваахаар энэ намын фракцууд одооноос “зодолдож” буй байх нь.
2023-09-15
Байнгын ажиллагаатай парламент байгуулагдсаны 33 жилийн ой тохиов
Улмаар Ерөнхийлөгчөөр П.Очирбат, дэд Ерөнхийлөгч бөгөөд УБХ-ын даргаар Р.Гончигдоржийг сонгосон юм. АИХ-ын 1990 оны есдүгээр сарын 9-ний 16 тоот тогтоолоор УБХ-ыг 50 гишүүний бүрэлдэхүүнтэй сонгосон байна. Үүнд МАХН-аас 31, МоАН-аас 13, МҮДН болон МСДН-аас тус бүр гурван төлөөлөгч сонгогдсоноор манай улсад байнгын ажиллаагаатай анхны парламент байгуулагдсан түүхтэй. УБХ-ын анхдугаар чуулган есдүгээр сарын 13-нд хуралджээ. Энэ өдрийг тохиолдуулан УИХ-ын дарга Г.Занданшатар мэндчилгээ дэвшүүлж, үе үеийн УИХ-ын гишүүн, Тамгын газрын ажилтанд баярын мэнд хүргэлээ
2023-09-14
Улаанбуудай, төмсний хэрэгцээг 100 хувь дотоодоос хангана гэв
Ингэснээр бид улаанбуудай, төмсний 100, хүнсний ногооны 80 гаруй хувийг дотоодын ургацаас хангах боломж бүрдсэн байна. 1990 оноос хойш хүнсний ногооны дотоодын хангамж 80 хувьд хүрээгүй явсныг сайд онцолж, ирэх оноос энэ тоог 90-100 хувьд хүргэх боломжтой гэлээ. Мөн технологийн шинэчлэл хийсний дүнд улаанбуудайн нэгжийн ургац өнгөрсөн жилтэй харьцуулахад 3.9 цн/га-аар буюу 30 гаруй хувиар нэмэгдсэн аж. Стратегийн хүнс болох гурил, улаанбуудай, сүү, ус зэрэг бүтээгдэхүүний нөөц бүрдүүлэхэд ч асуудалгүй болжээ.
2023-09-14
Холимог тогтолцооны өгөөж гуравдагчдад “наалдах” уу
Холимог системээр сонгууль зохион байгуулснаар гуравдагч хүчний намуудад боломж олгоно, парламент дахь төлөөллийг нь нэмнэ хэмээн хууль тогтоогчид ярьдаг. Гэтэл уг тогтолцооны өгөөж гуравдагч хүчний намынханд үнэхээр “наалдах” уу. Намын жагсаалтаар парламентын гишүүнтэй болохын тулд тэд тойрогт нэр дэвшүүлэх 39 хүн олох хэрэгтэй. Хамгийн гол нь нийт сонгогчийн дөрвөөс дээш хувийн дэмжлэг авах учиртай болоод байна. Гэтэл энэ хоёрхон шалгуурыг давах хэмжээний нам манай улсад хуруу дарам. Холимог системээр анх удаа зохион байгуулсан 2012 оны парламентын сонгуульд 11 нам, хоёр эвсэл оролцсон. Тэднээс МАН 26, АН 34, МАХН, МҮАН-ын “Шударга ёс” эвсэл 11, ИЗНН хоёр, бие даагч гишүүн гурван суудал авч парламентыг бүрдүүлж байв.
2023-09-13
БНХАУ түлшний чанарыг сайжруулах замаар агаарын бохирдлыг шийджээ
БНХАУ-аас яг юу авах гээд байна, ямар ашиг сонирхол үүний ард нуугдана вэ хэмээн хүн бүр хардаж буй. Түүхий нүүрсээ урд хөршид хямдхан зараад, буцаагаад боловсруулсан бүтээгдэхүүнийг нь өндөр үнэтэй авах гэлээ, уг мөнгөөр орон сууцын хороолол барьсан нь зөв гэх мэтээр шүүмжлэл, хэлэлцүүлэг өрнөж байна. Шүүмжлэх ч, хардах ч эрх бидэнд бий. Тиймээс яг яагаад ийшээ “зүтгээд” байгаагийнх нь шалтгааныг сэтгүүлчид эрэлхийлсэн юм.
2023-09-11
ПАП ФРАНЦИС: Монгол Улс бол шашин шүтлэгийн эрх чөлөөний бэлгэ тэмдэг
Үүний дараа Гэгээн Ширээт Улсын Төрийн тэргүүнд Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ, УИХ-ын дарга Г.Занданшатар нар бараалхсан юм. Тэд Монгол Улс ардчилал, хүний эрх, шашны эрх чөлөөг дээдэлдэг ардчилсан орон бөгөөд манай гадаад бодлогын цөм бол даян дэлхийн энх тайван гэдгийг онцолж, цаашид хоёр улс соёл, боловсрол, хүмүүнлэгийн салбарт хамтын ажиллагаагаа улам хөгжүүлэхээ илэрхийлсэн байна. Пап Францисын төрийн айлчлалын албан ёсны арга хэмжээ үүгээр дууссан.
2023-09-04
Эрх баригч болох “мөрөөдөл” нь биелэх үү
Зөв хүмүүсээ нэр дэвшүүлж чадвал, мөн хоорондоо сайн нэгдэж ажиллавал ирэх сонгуулиар эрх баригч болох АН-ынхны “мөрөөдөл” биелэх боломжтой. Залуус, эмэгтэйчүүд, туршлагатай улс төрчдийн төлөөллөөс бүрдсэн удирдах баг нь оройхон гараад ширүүхэн дайрч, дээрх зорилгоо хэрэгжүүлнэ хэмээн тэд төлөвлөсөн байна.
2023-08-31
АН-ын тэргүүн дэд даргаар С.Баярцогтыг томиллоо
Тэгвэл Л.Гантөмөр дарга олон фракцынхаа эхийг эцээж, тугалыг тураахгүйн тулд бүгдэд нь “бялуу” хүртээх шийдвэр гаргаж, 15 дэд дарга томилсон нь нийгмийн сүлжээнд “хэлэлцүүлэг” өрнүүлээд байна. Уг томилгоогоор Р.Амаржаргал, С.Буяндэлгэр, Ч.Өнөрбаяр, Ц.Жадамбаа, И.Мөнхжаргал, Ш.Жандос, О.Алтангэрэл, П.Галиндэв, Ж.Баярмаа, П.Батчимэг, Э.Одбаяр, Т.Пүрэвхатан, Ш.Түвдэндорж, Ц.Уртнасан, Р.Эрдэнэбүрэн нар АН-ын дэд дарга болов.
2023-08-30
Пап Францисын айлчлалыг 20 гаруй орны 147 сэтгүүлч сурвалжилна
Үүгээр дамжуулан улс орноо сурталчлах боломж бидэнд олдож буй юм. Улстөр, эдийн засаг, шашин соёлын хувьд өндөр ач холбогдол өгч буй энэ хүү айлчлал нь хоёр улсын хооронд дипломат харилцаа тогтоосны 31 жилийн ойгоор тохиож байгаагаараа онцлог. Айлчлалын гол арга хэмжээ есдүгээр сарын 2, 3-ны амралтын өдрүүдэд болох юм байна. Энэ үеэр хоёр орны Төрийн тэргүүн албан ёсны уулзалт хийж, олон нийтэд хандан үг хэлнэ.
2023-08-29
МоАХ фракцынхан АН-ын ҮБХ-ны хурлыг үймүүлэв
Хэдэн жил талцаж, хэрэлдсэний эцэст намын даргаа сонгож, нэг дээвэр дор орсны дараах анхны ээлжит бус хурал “халуухан” болох нь тодорхой байсан. “Их эвлэрэл, өөрчлөлт, амжилт” уриатай уг хурлаар намынхаа дүрэм журмыг хэлэлцэхээс гадна тэргүүн дэд болон дэд даргаа томилж, ҮБХ-ны гишүүдийн нөхөн сонгууль явуулахаар төлөвлөсөн аж. Генсекээ томилно гэж байсан ч хэлэлцэх асуудлынх нь дараалалд энэ тухай байсангүй
2023-08-29
“Байгуулсан ардчиллаа бид бэхжүүлж чадсангүй”
Ерөнхий сайд асан С.Баяр “Миний бие ардчилсан өөрчлөлт, шилжилтийн үеийн амьд гэрч төдийгүй, зарим үед идэвхтэй оролцогч, улс төрийн тайзнаа гардаг гол тоглогчдын нэг байсан. Манай улс 1950-иад оноос хойш ЗХУ болон зүүн Европ руу залуусыг сургахаар илгээж байлаа. Тэд мэргэжил эзэмшихээс гадна олон үйл явдлын гэрч болсон. Энэ бүхэн нь монголчууд ардчиллыг эрчимтэй эхлүүлэх нэг хөшүүрэг болсон юм. Үүний үр дүнд Монгол Ази тивийн социалист орнуудаас анх удаа олон намын тогтолцоотой, эрх мэдлээ хуваарилдаг, ардчилсан улс болсон. Том гүрнүүдтэй хил залгаа байдаг, байршлаасаа болоод дунд нь хавчигдаж ирсэн монголчуудын хувьд эрх чөлөө, тусгаар тогтнол, бие даасан байдал юунаас ч илүү чухал.
2023-08-28
Нам доторх 40 хувийн квот
УИХ-ын гишүүн асан Ц.Оюунгэрэлийн байгуулсан Иргэний оролцооны нэгдэл намын дүрэмд хүйсийн харьцааг удирдах байгууллагын шатанд 50:50 хувиар хангахаар заасан нь манай намуудын түүхэнд анхных нь болж байна.
2023-08-28
Эхийг нь эцээхгүй, тугалыг нь тураахгүй
Тус намын ҮБХ-ны дарга, УИХ-ын гишүүн Ж.Батсуурь “Дүрмийн дагуу нөхөн сонгууль хийнэ. ҮБХ 504 гишүүнтэй байх дээд хязгаартай” хэмээн ярьсан. Тэгэхээр энэ тоонд хүргэж, квотоо нэмэх замаар фракцууддаа “бялуу” хувааж мэдэх нь. Энэхүү хурлаар үүнээс гадна генсек болон дэд даргаа томилж, ирэх сонгуулиар хэрхэн ажиллах дүр зургаа гаргана. Хоёр удаагийн шат шатны сонгуулийн бүтэлгүйтэл, хэдэн тийш харан талцсаны эцэст арай гэж нэгдээд хийж буй ҮБХ-ны ээлжит бус хурал учир нэлээд “халуухан” болох нь тодорхой. Үүнтэй зэрэгцээд АН-ын нөлөө бүхий гишүүдийн нэг Х.Баттулга орон нутагт “үзэгдсэн” нь нийгмийн сүлжээнд талцал, хардлага үүсгэв. Л.Гантөмөр ах нараасаа хараат бусаар ажиллаж чадах уу, бүх фракцынхаа эхийг эцээж, тугалыг тураахгүй зангидаж амжих уу гэсэн асуулт байгаа юм.
2023-08-25
Ази, Номхон далайн орнуудын парламентчдын чуулган өндөрлөлөө
Ази, Номхон далайн орнуудын парламентчдын дэлхийн эрүүл мэндийн асуудлаарх VII чуулган гурван өдөр үргэлжлээд, өчигдөр өндөрлөлөө. “Ирээдүйн төлөө анхан шатны тусламж, үйлчилгээг бүтээе” сэдвийн хүрээнд болсон уг чуулганд 15 орны парламентын гишүүн, дарга, Эрүүл мэндийн сайд болон Дэлхийн эрүүл мэндийн байгууллагын нийт 70 гаруй төлөөлөгч оролцсон юм.
2023-08-24
МСҮТ болон их, дээд сургууль хооронд кредит шилжүүлэх боломж бүрдэх нь
Засгийн газрын өчигдрийн хуралдаанаар хичээлийн шинэ жилийн бэлтгэл, Боловсролын багц хуультай холбоотой хэд хэдэн асуудал хэлэлцэж, шийдвэр гаргажээ. Боловсрол, шинжлэх ухааны сайд Л.Энх-Амгалан энэ талаар мэдээлэл хийхдээ “УИХ-ын түүхэнд сургуулийн өмнөх, ерөнхий болон мэргэжлийн, дээд, насан туршийн боловсролын тогтолцоонд анх удаа эрх зүйн шинэчлэл хийлээ” хэмээн онцолсон юм.
2023-08-24
Олон улсын парламентчид Төв аймагт ажиллалаа
Бүс нутгийн хэмжээнд эрүүл мэндийн тогтолцооны ялгаатай байдлаас болж урьдчилан сэргийлэх бус, эмчлэх үйлчилгээнд илүү төвлөрч байгаа аж. Мөн хүн амын насжилт, эрүүл мэндийн үйлчилгээний зардлын өсөлт, хүрээлэн буй орчны нөлөөлөл зэрэг нь нэмэлт сорилт бий болгож байгааг оролцогчид ярилцаж, гарц шийдлийн талаар санал солилцжээ. “Ази, Номхон далайн бүс нутгийн эрүүл мэндийн анхан шатны тусламж, үйлчилгээ: Бид хаана байна вэ.
2023-08-23
Суудалд хүрэх зам ба сул гишүүдийн тоо
МАН 288 мянган гишүүнтэй гэсэн тоо байна. Харин хүнээр бол идэр насандаа яваа АН 150 мянга орчим гишүүнтэй. “Ганц хүний” гэх тодотголтой БНН-д гэхэд “үл үзэгдэх” 30 мянган гишүүн байдаг аж. Үнэн тоог нь хэн ч мэдэхгүй. Бараг “байгууллагын нууц” бололтой юм.
2023-08-23
Малчдын нийгмийн даатгалыг төрөөс төлөх заалтад Ерөнхийлөгч хориг тавьсангүй
УИХ-ын хаврын чуулганаар Нийгмийн даатгалын багц хуулийн төслийг баталж, үүгээр малчдын нийгмийн даатгалын шимтгэлийн 50 хувийг улсын төсвөөс төлөхөөр зохицуулсан нь иргэдийн шүүмжлэлийг дагуулаад байсан билээ. Хуулийн уг заалтад Ерөнхийлөгч хориг тавих болов уу гэсэн хүлээлт олон нийтэд байсан. Тэгвэл уг хуулийг “Төрийн мэдээлэл” сэтгүүлийн өчигдрийн дугаарт нийтэлжээ. Энэ бол хуулийн эцсийн найруулгыг хийн ёсчилсон, Төрийн тэргүүн ямар нэг байдлаар хориг тавиагүй гэсэн үг юм.
2023-08-22
