Өчигдрөөс илүү маргаашийг
бүтээхийн төлөө

С.Туул

Б.БАТБААТАР: Нэг нам төрийн эрх барьж, бусад нь түүнд үйлчилдэг тогтолцоо бүрдүүлэх нь 

Байгуулагдсан цагаасаа парламентад тасралтгүй 16 жил төлөөлөлтэй ажилласан цорын ганц гуравдагч хүчин бол ИЗНН. Тус намынхан хоёр сарын өмнө даргаа сольж, Б.Батбаатарыг сонгоод буй бөгөөд ирэх сард их хурлаа хийхээр товлоод байна. Тэрбээр 2004 онд АН-аас Баянгол дүүрэгт нэр дэвшиж УИХ-д сонгогдсоноор тухайн үедээ хамгийн залуу түшээдийн нэг болж байв. Улмаар 2016 онд ИЗНН-д элссэн юм. Түүнтэй цаг үеийн сэдвээр ярилцлаа. 
2023-08-21

АН-ын ҮБХ тойрсон будилаан

АН-ын хувьд ҮБХ-ны гишүүн байх нь олон боломжийн үүдийг нээдэг юм. Зөвхөн төлөөллийн уг байгууллагын гишүүнд л УИХ-ын сонгуульд нэр дэвших, нам нь ялсан нөхцөлд шат шатны Засаг дарга хийх эрх олддог учраас тэр. Тиймээс АН-ын доторх фракцууд ирэх сонгуулиар нэр дэвшүүлэх хүмүүсээ ҮБХ-нд багтаах, улираах, ер нь тэнд давуу төлөөлөлтэй болох эрмэлзэлтэй байгаа. Үүнийг тойрсон маргаан, талцал, “яриа хөөрөө” тус намд өрнөж байна. АН-ын дүрэмд ҮБХ нь УИХ-ын сонгуулийн тойргийн мандатын тоог дөрөв дахин нэмэгдүүлсэнтэй тэнцүү тооны буюу 304 гишүүнтэй байхаар заажээ. Хоёр хуваагдан талцаж байх зууртаа тус намын ҮБХ-ны гишүүний бүртгэл ч будилаантай болсон тул яг хэдэн хүнтэйг нь хэлэх хэцүү байгаа юм. 
2023-08-17

Хүчин төгөлдөр болоогүй хуулиар Цэц гомдол хүлээж авахгүй

Нийгмийн даатгалын багц хуулийг ирэх оны нэгдүгээр сарын 1-нээс мөрдөнө. Үүнээс өмнө эдгээр хуулийн эцсийн найруулгыг хийж, УИХ-ын дарга ёсчлох ёстой. Дараа нь Ерөнхийлөгчийн Тамгын газарт хүргүүлнэ. Ерөнхийлөгч хуулийг хүлээн авснаас хойш ажлын таван өдөрт багтаан хориг тавих, эсэхээ шийдэхээр УИХ-ын чуулганы хуралдааны дэгийн тухай хуульд заажээ. Улмаар “Төрийн мэдээлэл” сэтгүүлд нийтэлж, олон нийтэд танилцуулах үе шаттай юм. 
2023-08-16

Дэлхийн эрүүл мэндийн асуудлаарх парламентчдын чуулган зохион байгуулна

Чуулганд Вануату, Вьетнам, Камбож, Кирибати, Лаос, Шинэ Гвиней, Самоа, Фижи, БНСУ болон Күүк, Соломоны арлууд зэрэг 15 орны парламентын гишүүн, дарга, Эрүүл мэндийн сайд, ДЭМБ-аас нийт 60 гаруй төлөөлөгч оролцох юм байна. Жил бүр зохион байгуулдаг уг чуулганы энэ удаагийн хуралдааныг УИХ-ын дарга Г.Занданшатар даргалан явуулна. 
2023-08-15

Үл мэдэгдэх орлого ба төрийн санхүүжилт

...Хэрэв төр орлогынх нь дийлэнх хувийг санхүүжүүлээд байвал намууд улам залхуу, бэлэнчлэх сэтгэлгээтэй болно. Эсрэгээрээ бусад орлогынх нь дэргэд “шүлс” шиг юм байвал тэд заавал олон шат дамжлага дамжиж, хянуулах, тайлан гаргах гэж хичээхгүй. “Баян” намуудын хувьд уг мөнгийг авсан, аваагүйн ялгаа гарахгүй нь...
2023-08-15

Хуульд зориулж “хүлээн авах ёслол” хийнэ гэв үү 

Гэтэл МАН төрийн эрхийг барьсан сүүлийн долоон жилд юмс их өөрчлөгджээ. Ажил “гараас гарах”-даа их уддаг, баталсан хуульдаа зориулж “хүлээн авах ёслол” хийдэг болсон байна. Хаврын чуулган завсарлах үед буюу долдугаар сарын 7-нд УИХ олон хуулийг эцэслэн баталсан. Үүний нэг нь Боловсролын тухай багц хууль байв. Энэ сарын 25-нд уг хуулийг хүлээн авах ёслол хийх тухай улс төрийн хүрээнд зар тараагаад эхэлжээ.
2023-08-14

Сонгуулийн ерөнхий хороог хэн хянах вэ 

...СЕХ-ны дарга, нарийн бичгийн даргыг УИХ-ын дарга санал болгодог учраас тэд нэг талаар эрх баригч намын “хараанд” байна гэсэн үг. Тиймээс хардах эрх олон нийтэд бий. Хяналтын эрх мэдлийг төрийн нэг байгууллагад төвлөрүүлсэн учраас ийм хардлага гарах нь ч зүй юм. Тэгвэл Улс төрийн намын тухай хуулиар тэднийг “хазаарлах” эрхийг Дээд шүүхэд олгосон юм байна... 
2023-08-10

УИХ-ын гишүүн А.Адъяасүрэн АЭХ-ны даргад “үзнэ” 

Сонгуулийн тухай хуульд оруулсан өөрчлөлтөөр бүсгүйчүүд нэр дэвших 30 хувийн квоттой болсноос гадна намын жагсаалтад хүйсээр сөөлжиж оруулахаар болсон. Мөн Улс төрийн намын тухай хуулийг шинэчлэн батлахдаа намын төлөөллийн, гүйцэтгэх, хяналтын байгууллагад эмэгтэйчүүдийн эзлэх хувь 40-өөс доошгүй байхаар тусгасан. Эдгээр зохицуулалт бүсгүйчүүдийн идэвх, амбицыг эрс нэмэгдүүлээд байгаа юм. 
2023-08-09

Хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэн нэр дэвшүүлбэл 13.5 сая төгрөгийн урамшуулал олгоно 

Намууд ирэх оны парламентын сонгуульд хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийг нэр дэвшүүлбэл төрөөс бонус урамшуулал олгохоор болсон байна. УИХ-аас шинэчлэн найруулж баталсан Улс төрийн намын тухай хуульд ийм зохицуулалт оруулсан аж. Нийгмийн бүх хэсгийн төлөөллийг парламентад хангах, хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн сонгогдох эрхийг баталгаажуулах зорилгоор дэмжлэг үзүүлэхийг үүгээр зорьжээ. 
2023-08-08

АЭХ-ны тэргүүний суудлын “үнэ өсөх” үү

УИХ-ын ирэх оны сонгуулиар бид 126 гишүүний 78-ыг тойргийн системээр, 48-ыг нь намын жагсаалтаар сонгоно. Нийт нэр дэвшигчийн 30-аас доошгүй хувь нь эмэгтэйчүүд байхаар Сонгуулийн тухай хуульд тусгаад буй. 100 хувийн ирцээр буюу 126 хүн нэр дэвшүүлэх намаас 38 эмэгтэй өрсөлдөнө гэсэн үг. Намын жагсаалтад хүйсээр сөөлжиж оруулахаар хуульчилсан учраас 24 эмэгтэй тэнд нэрээ бичүүлнэ. Тэгэхээр тойргийн 78 мандатаас эмэгтэйчүүдэд 14 нь ногдож байгаа юм. Гэхдээ энэ бол хамгийн доод босго гэдгийг санах хэрэгтэй. Үүнээс илүү тооны эмэгтэйг нэр дэвшүүлсэн намуудад Улс төрийн намын тухай шинэчилсэн хуулийн дагуу нэмэлт урамшуулал төрөөс олгоно. 
2023-08-07

ХБНГУ-аас Монголд суух Элчин сайдыг томилжээ 

Холбооны Бүгд Найрамдах Герман Улсаас Монгол Улсад суух Элчин сайдаар Хэльмут Рудольфыг томилсон байна. Тэрбээр итгэмжлэх жуух бичгийнхээ хуулбарыг Гадаад харилцааны дэд сайд Г.Амартүвшинд гардуулан өгчээ. Энэхүү уулзалтын үеэр дэд сайд Г.Амартүвшин шинэ Элчид сайдад амжилт хүсээд, хоёр орны харилцаа иж бүрэн түншлэлийн хүрээнд эрчимтэй өрнөж байгааг тэмдэглэж, ирэх жил тохиох дипломат харилцааны 50 жилийн ойг өргөн хүрээнд зохион байгуулж, дээд, өндөр түвшний харилцан айлчлал хийхийг чухалчилж байгаагаа онцоллоо. 
2023-08-07

“Стратегийн гуравдагч хөршийн түншлэлээ улам бататгана” 

Мөн тэрбээр АНУ-ын Төрийн нарийн бичгийн дарга Энтони Блинкентэй уулзсан. Эдгээр уулзалт, айлчлалын үеэр хоёр улсын хооронд олон жил ярьсан Агаарын тээврийн тухай Монгол Улсын Засгийн газар, АНУ-ын Засгийн газар хоорондын хэлэлцээр болон Стратегийн гуравдагч хөршийн түншлэлийн Монгол Улсын Засгийн газар, Америкийн Нэгдсэн Улсын Засгийн газар хоорондын эдийн засгийн хамтын ажиллагааны тухай замын зураглал гэсэн хоёр чухал бичиг баримтад талууд гарын үсэг зурж, баталгаажуулсан байна. Эхний хэлэлцээрийн үр дүнд Монгол Улс, АНУ-ын хооронд шууд нислэг үйлдэхээр болж буй бол замын зураглал нь хоёр улсын эдийн засгийн хамтын ажиллагааг шинэ түвшинд гаргаж, хөрөнгө оруулалтыг нэмэгдүүлэхэд чухал хувь нэмэр оруулах баримт бичиг юм.
2023-08-07

 С.НАРАНЦОГТ: Баялгийн үнэ цэнийг нэмэгдүүлж, үүсмэл ордыг дуудлага худалдаагаар зарна 

Энэ онд багтаан нийслэл, дүүргийн төсөв, төр, хувийн хэвшлийн хамтын ажиллагааны хүрээнд нийслэлийн есөн дүүргийн 40 байршилд 3х3 сагсан бөмбөгийн талбай байгуулахаар төлөвлөсөн. Төслийн ерөнхий гүйцэтгэгчээр “Хот тохижилтын газар” ОНӨААТҮГ, туслан гүйцэтгэгчээр “Дабль хас” , “Си Эй Ди” ХХК хамтран ажиллаж байна.
2023-08-04

Эмэгтэйчүүдийн айдас арилах уу 

Үүн дээр нэр дэвших эрх авахын тулд намдаа өгдөг хандив нэмэгдэнэ. МАН нэр дэвшигчдээсээ хандив аваагүй гэсэн бол АН 100 сая төгрөгийн дэнчинтэйгээр “виз” олгосон юм. Хэдэн зуун саяар тоологдох энэ мөнгийг төлөөд, шалгуур даваад гараад ирэх хүн эмэгтэй улстөрчдийн дунд тийм ч олон биш. Тэгш гараанаас өрсөлдөхөд тэдэнд учирдаг саад хэтэрхий их байлаа. Тэгвэл энэ удаа хонгилын үзүүрт гэрэл харагдаж магадгүй нь. 
2023-08-03

Хангайн бүсийн “Эдийн засгийн чуулган” зохион байгуулав 

Ардчилсан намаас хангайн бүсийн “Эдийн засгийн форум”-ыг өчигдөр Хөвсгөл аймгийн Хатгал тосгонд зохион байгууллаа. Уг чуулганд АН-ын дарга Л.Гантөмөр, УИХ дахь АН-ын бүлгийн дарга О.Цогтгэрэл, Хууль зүй, дотоод хэргийн сайд асан, ҮБХ-ны гишүүн Х.Тэмүүжин, Стратеги, бодлого судалгааны хүрээлэнгийн захирал З.Нарантуяа болон ХБНГУ-ын “Конрад Аденауэр” сангийн Монгол Улс дахь суурин төлөөлөгч Виктор Франк нар оролцож, илтгэл тавьжээ. Тухайлбал, Виктор Франк “Намын бүтэц ба гишүүдийн менежмент” сэдвээр ХБНГУ-ын туршлагыг хуваалцсан аж. 
2023-08-01

15 жил тасралтгүй ажилласан багш, ажилтны нэг хүүхдийг төлбөргүй сургана 

УИХ-аас шинэчлэн найруулж баталсан Боловсролын ерөнхий хуульд багш, боловсролын байгууллагуудын ажилтнуудын нийгмийн баталгааг нэмэгдүүлсэн хэд хэдэн зохицуулалт оруулжээ. Ялангуяа нутаг дэвсгэрийн онцлог, төвөөс алслагдсан бүс нутагт ажиллаж буй багш нарыг онцгойлон авч үзсэн байна. Сум, баг, тосгон дахь төрийн болон орон нутгийн боловсролын байгууллагад ажиллаж буй багш, ажилтнуудад эхний тав дахь жил болон дараагийн гурван жил тутамд нэг удаа зургаан сарын үндсэн цалинтай нь тэнцэх хэмжээний мөнгөн тэтгэмжийг улсын төсвөөс олгох аж.
2023-08-01

30 орчим жил хяналтгүй олгосон мөнгө

...Өнөөх нь сүүлийн 30 жилийн бараг 90 хувьд нь төрийн эрх бариад, бодлогоо хэрэгжүүлээд байгаа “том болсон” нам шүүдээ. Эсвэл ерөөсөө зуун жилийн турш төлөвшиж чадахгүй байгаа ч юм уу, тийм бол тэднийг хэдий болтол төсвөөс дэмжих ч ёстой юм...
2023-07-31

Соёлжуулах хөдөлгөөн өрнүүлье 

“Бууна аа, эгч ээ”. Хажууд сууж явсан залуу бүсгүй ингэж хэлэв. Бид автобусанд биш, онгоцонд, тэр тусмаа араасаа хоёр дахь эгнээнд сууж явсан юм. Онгоц дөнгөж газардаад, ахмад суудлын бүсээ тайлах зөвшөөрөл өгч, дохиог унтраагаагүй байхад л уралдаж босоод ачаагаа ухаж, чихцэлдэн зогсдог бүдүүлэг монгол зан зарим 20 гаруй насныханд ч уламжлагдчихаж. Уг нь би ч бас бууна. Урд эгнээнийхэн буусны дараа л арын хүмүүсийн ээлж ирнэ, хэн ч түрүүлж гарч чадахгүй. Өнөөх бүсгүйд үүнийг сануулсан ч “Дунд нь ороод зогсчихно” гэсэн тул “зам тавьж” өгөөд буцаж суув. Эцсийн дүнд бид хоёр онгоцноос хамт л бууж байгаа юм. Сошиал сүлжээнд ч, хүмүүсийн дунд ч байнга ярьдаг монголчуудын соёлын хамгийн наад захын нэг хандлага бол энэ. 
2023-07-27

Үндэсний баялгийн сангийн тухай хуулийн төслийг намрын чуулганаар хэлэлцүүлэхээр төлөвлөв 

“Эрдэнэс Монгол” ХХК-ийн гүйцэтгэх захирал С.Наранцогтын ахалсан уг ажлын хэсэг уржигдар хуралджээ. Эрдэс баялгийн орлогыг иргэн бүрт тэгш, үр өгөөжтэй хүртээх, ирээдүй хойч үедээ хуримтлал үүсгэх, хөгжлийн томоохон төслүүдээ санхүүжүүлэх эх үүсвэрийг бүрдүүлэх зарчимд тулгуурлан, багагүй хугацаа зарцуулан боловсруулж буй уг төслийг УИХ-ын намрын чуулганаар хэлэлцүүлэхээр төлөвлөж байгаа аж. Төслийг боловсруулах ажлын хүрээнд 2019 оноос хойш нийт зургаан тандалт судалгаа хийсэн юм байна. Ажлын хэсгийн ахлагч, “Эрдэнэс Монгол” ХХК-ийн гүйцэтгэх захирал С.Наранцогт “Төсөл боловсруулахад эдгээр судалгааны үр дүнгээс ашиглана. Гэхдээ өнөөгийн шаардлага, цаг хугацаанд нийцүүлэн дахин тандан судалгаа хийх хэрэгтэй байгаа” гэжээ. 
2023-07-26

 НҮБХХ-ийн Номхон далайн бүс дэх суурин төлөөлөгчөөр А.Мөнхтуяаг томилжээ 

А.Мөнхтуяа нь Лондоны эдийн засаг, улс төрийн шинжлэх ухааны их сургуулийг төгссөн, олон улсын хөгжил, хамтын ажиллагаа, хүний эрх болон байгаль орчныг хамгаалах чиглэлээр мэргэшин ажиллаж иржээ. Тэрбээр НҮБХХ-ийн суурин төлөөлөгчөөр Бүгд Найрамдах Ардчилсан Зүүн Тимор Улсад сүүлийн дөрвөн жил ажиллаад ийнхүү шинэ албанд томилогдсон юм байна. 
2023-07-25