Өчигдрөөс илүү маргаашийг
бүтээхийн төлөө

Ч.Болортуяа

СЭМҮТ-ийн ажилтнуудын цалинг дутуу өгдөг гэв

Сэтгэцийн эрүүл мэндийн үндэсний төв (СЭМҮТ)-ийн удирдлагууд хоёр жил гаруй хугацаанд эмч, мэргэжилтнүүдийнхээ цалинг хууль бусаар хассан талаар тусэмнэлгийн ажилтнууды н төлөөлөл өнгөрсөн баасан гарагт мэдээлэл өгөв. СЭМҮТийн Үйлдвэрчний хорооны дарга Б.Алтанзул “2023 оны нэгдүгээр сараас эхлэн шөнийн ээлжид хонож ажиллаж байгаа хүмүүсийн цалинг дутуу олгож ирлээ. Байгууллагынхаа Удирдлагын зөвлөл болон Санхүү, бүртгэлийн албаны дарга нартай энэ асуудлаар удаа дараа уулзаж, шаардлага тавьсан. Гэвч бидний шаардлагыг хүлээж аваагүй. Хөдөлмөрийн тухай хуульд 22.00-06.00 хүртэлх хугацааг шөнийн цагт тооцно гэж заасан. Гэтэл энэ хугацаанд ажилласан хүмүүсийн цалинг дутуу олгож байна.
2024-06-03

Он гарснаас хойш усны ослоор 16 хүн нас баржээ

Цаг уурын байгууллагаас 6-8 дугаар сард олон жилийн дунджаас ахуй хэмжээний хур тунадас орох урьдчилсан төлөв гарсныг мэдээлсэн. Үүнтэй уялдуулан Онцгой байдлын ерөнхий газарт шуурхай штаб ажиллуулж буй бөгөөд нийслэл, орон нутгийн Онцгой комиссын үйл ажиллагааг дэмжих, мэргэжлийн арга зүйгээр хангах, үерийн гамшгийн үед хүн хүч, техник хэрэгслийг зөв хуваарилах үүрэгтэй аж. Өнгөрсөн зун нийслэлд дөрвөн удаа үер бууж, хүний амь эрсдэн, олон айл орох оронгүй болсон юм. Нийслэлд үерийн ус тогтдог 50 байршил байдаг аж. Тэдгээрийн 22-ынх нь ус зайлуулах шугам сүлжээг шинэчилж, барилга байгууламжийг хүчитгэсэн гэнэ. 
2024-05-31

Манай улсад хагас өнчин 36 363, бүтэн өнчин 2911 хүүхэд амьдарч байна

 Хүний эрхийн үндэсний комисс (ХЭҮК)-оос “Монгол Улс дахь хүний эрх, эрх чөлөөний байдлын талаарх 23 дахь илтгэл”-д хагас болон бүтэн өнчин, байнгын асаргаа шаардлагатай хөгжлийн бэрхшээлтэй хүүхдийн эрхийн хэрэгжилтэд тулгамдаж буй асуудлыг тусгайлан тусгаж, УИХ-д холбогдох саналын хамт өргөн барьсан билээ. Нэгдсэнчуулганаар 23 дахь илтгэл хэлэлцсэнтэй холбогдуулан авах зарим арга хэмжээний тухай УИХ-ын тогтоолын төслийг баталсан байна. Уг төсөлд тусгасан заалт болон хүүхдийн эрхийн тулгамдсан асуудлаар ХЭҮК-ын гишүүн Ж.Хунан өчигдөр мэдээлэл өгөв. 
2024-05-31

Б.БОЛОРМАА: Хүүхдүүдийн минь урмын үг намайг тууштай гүйхэд нөлөөлсөн

Гүйлтийн спортоор хичээллээд 20 гаруй жилийн нүүр үзэж буй Б.Болормааг ажлын хамт олон, найз нөхөд нь “шуурга” хэмээн нэрлэдэг юм билээ. Хэдийгээр харааны бэрхшээлтэй ч шалмаг хөдөлгөөнтэй, салхи, шуурга мэт хурдан гүйдэг учир ийн нэрлэх болсон гэнэ. Тэрбээр амьдралын бүхий л шуургыг сөрж, үнэт зүйлээ бүтээсэн дайчин эмэгтэй аж. “Улаанбаатар марафон”-ы 42 км-ийн зайн ангилалд хоёр жил дараалан түрүүлсэн ОУХМ, ахмад тамирчин Б.Болормаатай ярилцлаа.
2024-05-30

Энхийг сахиулах ажиллагаанд 900 орчим монгол цэрэг үүрэг гүйцэтгэж байна

Олон улсын энхийг сахиулагчдын өдөр өчигдөр тохиов. Энэ өдөр Үндэсний цэцэрлэгт хүрээлэн дэх “Монгол цэрэг энхийн төлөө” дурсгалын цогцолборт хүндэтгэлийн арга хэмжээ боллоо. Манай улс 2002 онд анх удаа хоёр офицероо Бүгд Найрамдах Ардчилсан Конго Улсад энхийг дэмжих ажиллагаанд илгээснээр дэлхийн цэргийн эгнээнд элссэн билээ. Түүнээс хойш 2003 онд Бүгд Найрамдах Ирак Улсад явуулсан “Иракийн эрх чөлөө”, Исламын Бүгд Найрамдах Афганистан Улс дахь “Тогтвортой эрх чөлөө” ажиллагаанд цэргийн багаа илгээжээ.
2024-05-30

Зуны амралтаар хүүхдүүд гэмтэх тохиолдол эрс нэмэгддэгийг анхаарууллаа

Тус эмнэлгийн Яаралтай тусламжийн тасагт өнгөрсөн онд 0-17 хүртэлх насны нийт 67 861 хүүхэд тусламж, үйлчилгээ авчээ. Тухайлбал, тавдугаар сард 310, зургаадугаар сард 577, долоодугаар сард 527, наймдугаар сард 584, нийт 1998 хүүхэд зөвхөн тоглоомын талбайд тоглож байгаад унаж гэмтжээ. Харин энэ оны эхний таван сард Яаралтай тусламжийн тасагт нийт 27 060 хүүхэд хандсан бөгөөд тэдний 1578 нь зам, тээврийн осолд өртсөн байна.
2024-05-30

Нийт дуудлагын 82 хувийг гал түймэр эзэлсэн байна

Нийслэлийн найман дүүрэг, 17 аймгийн 33 сумд өнгөрсөн долоо хоногт аюулт үзэгдэл, ослын 78 дуудлага бүртгэгдсэн байна. Нийт дуудлагын 82 хувь буюу 64 нь гал түймэр, 11 нь хүний үйл ажиллагаатай холбоотой осол аж. Мөн үер болон газар хөдөлсөн тухай дуудлага гурван удаа бүртгэгджээ. Онцгой байдлын байгууллагын алба хаагчид гурван иргэний амийг аварсан бол, аюулт үзэгдэл, ослын улмаас найман хүн нас барсан байна. Гамшиг, ослын дуудлагыг өнгөрсөн долоо хоногийнхтой харьцуулахад 21 тохиолдлоор цөөрчээ.
2024-05-28

СЭРЭМЖЛҮҮЛЭГ: Зориулалтын бус хөвөгч, завь хэрэглэхгүй байхыг анхаарууллаа

Улсын онцгой комисс орон нутгийн удирдлагуудтай өчигдөр цахимаар хуралдаж, үер ус, болзошгүй эрсдэлээс сэргийлэх, бэлэн байдлаа хангах үүрэг, чиглэл өгөв. Цаг уурын байгууллагын мэдээллээр ирэх зургаадугаар сард баруун аймгуудын нутгаар хур тунадас багатай, дулаахан байх төлөвтэй. Гэвч төвийн аймгуудын нутгийн зүүн, зүүн аймгуудын хойд хэсгээр хур тунадас ахиу орох гэнэ.
2024-05-28

Монгол эмч нар нойр булчирхай, зүрх шилжүүлэн суулгахыг зорьж байна

Эс, эд, эрхтэн шилжүүлэн суулгах олон улсын IV хурал энэ сарын 24-25-нд боллоо. Хуралд БНСУ, БНЭУ, Австрали, Испани, АНУ, Англи, Япон, Филиппин зэрэг 10 гаруй орны 20 орчим эрдэмтэн, мэргэжилтэн оролцож, эс, эд, эрхтэн шилжүүлэн суулгах эмчилгээний өнөөгийн байдал, цаашдын төлөвийн талаар хэлэлцсэн юм. Анагаахын шинжлэх ухааны шинэ дэвшилт технологи болох эрхтэн шилжүүлэн суулгах эмчилгээг манай улс 1996 оноос нэвтрүүлсэн билээ. Улмаар Улсын нэгдүгээр төв эмнэлэгт 2006 онд бөөр, 2011 онд элэг, үүнээс гурван жилийн дараа ясны чөмөг, цусны үүдэл эс шилжүүлэн суулгажээ
2024-05-27

Хиймэл оюун ухаанд суурилсан зөөврийн аппаратаар 20 секундэд сүрьеэг илрүүлнэ

Монгол Улсад анх удаагаа нэвтрүүлсэн хиймэл оюун ухаанд суурилсан зөөврийн аппаратын зайг цахилгаанаас гадна нарны эрчим хүчээр цэнэглэх боломжтой аж. Тус аппарат нь тухайн хүний цээжний зургийн мэдээллийг хиймэл оюун ухаантай холбосноор сүрьеэг 20 секундийн дотор оношлох боломжтой юм. Одоогоо дэлхийн 70 гаруй орон эл аппаратыг хэрэглэдэг. Нийт 1.3 тэрбум гаруй төгрөгийн өртөг бүхий дижитал аппаратыг Хөвсгөлийн Тосонцэнгэл, Хэнтийн Жаргалтхаан, Төв аймгийн Эрдэнэсант сумын Эрүүл мэндийн төвд өгчээ. Үлдсэн гурвыг нь ХӨСҮТ-д хуваарилж, нийслэлийн өрхийн эмнэлгүүд гэрээгээр ашиглах юм байна.
2024-05-27

Орос хэлийг сурагчдад сонголтоор заая

“Орос хэлний хичээлийг сурагчдад заалгамааргүй байна. Англи хэлний дүрэмтэй хольж, солиод хэцүү. Хичээл бүрд шинэ дүрэм үздэг болохоор сайн ойлгодоггүй. Өдөр тутамдаа орос хэлийг хэрэглэхгүй учраас цээжилсэн үгээ мартчихдаг. Одоо ер нь орос хэл сурах хэрэг байна уу”, “Дүн гаргах учраас л орос хэлний хичээлд суудаг. Манай ангийнхан шалгалтын үед арай дөнгүүр нэгнээсээ хуулчихдаг. Долоодугаар ангид 18 хичээл үзэж байгаа. Заримыг нь цөөлмөөр юм. Орос хэлний хичээлийн оронд англи хэлийг гүнзгийрүүлж сурах нь бидэнд хэрэгтэй” гэж ерөнхий боловсролын 24 дүгээр сургуулийн долоодугаар ангийн сурагчид ярив. Харин уг хэлийг хоёр жил заалгасан аравдугаар ангийн хөвгүүд оросоор хэдхэн үг л мэднэ, ярьж чадахгүй гэцгээлээ. Орос хэлийг ингэж ор нэрийн төдий заахын оронд сонгон суралцах хичээлд оруулах нь зүйтэй гэж хүүхдүүд үзэж байна.
2024-05-24

Хөгжлийн бэрхшээлтэй хүүхдүүдэд зориулсан “И-Хүртээмж” системийг танилцуулав

Хуралд Боловсрол, шинжлэх ухааны болон Эрүүл мэнд, Хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын сайд, ШУТИС-ийн Комьютерийн ухааны салбарын “Хиймэл оюун ухаан” хөтөлбөрийн дэд профессор Д.Золзаяа, “Google” корпорацын бүс нутгийн сургалт, нөлөөлөл хариуцсан удирдагч Кимберли Холл тэргүүтэй хүмүүс оролцсон юм. Энэ үеэр хөгжлийн бэрхшээлтэй хүүхдийн “И-Хүртээмж”, Багшийн туслах AI системийг танилцуулав. “И-Хүртээмж” системийг нэвтрүүлснээр хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэд орон зай, цаг хугацаанаас үл хамааран насан туршдаа суралцах боломж бүрдүүлж буй аж. 
2024-05-22

УГТЭ-ийнхэн лаос эмч нарт туршлагаасаа хуваалцлаа

Улсын гуравдугаар төв эмнэлэг (УГТЭ)-ийн захирал, зөвлөх эмч Ц.Төмөр-Очироор ахлуулсан баг Бүгд Найрамдах Ардчилсан Лаос Ард Улсын Вьентьян хотод ажиллаж, зүрх, судасны эмч нарт нь туршлагаасаа хуваалцжээ. Монгол Улсад зүрх, судасны өвчлөл жил бүр нэмэгдэж буй. Гэхдээ эл өвчнөөс шалтгаалах нас баралт буурч байгаа аж. УГТЭ-ийн Зүрх, судасны үндэсний төвийнхөн аймаг, дүүргийн эмч нарыг телемедицин (байгаа газраасаа эрүүл мэндийн тусламжийг цаг алдалгүй авах боломжтой цахим үйлчилгээ)-ээр нэгтгэж, тоног төхөөрөмжийг сайжруулж, хүний нөөцийг тасралтгүй чадавхжуулсан нь нас баралт буурахад нөлөөлсөн гэж үзэж буй. 
2024-05-22

Чингэлтэй дүүргийн Нэгдсэн эмнэлгийг Азийн хөгжлийн банкны санхүүжилтээр барина

Азийн хөгжлийн банкны санхүүжилтээр Чингэлтэй дүүргийн Нэгдсэн эмнэлгийн барилгын ажлыг эхлүүлжээ. Барих газар нь маргаантай байсныг шийдвэрлэн, 10 га талбайд жишиг эмнэлэг барихаар болж, зураг төслийг нь батлуулсан гэнэ. Тус дүүргийн Нэгдсэн эмнэлэг хэдийгээр хотын төвд байрлалтай ч барилга нь зориулалтын биш, тусламж, үйлчилгээ үзүүлэхэд шаардлага хангадаггүй, өрөө тасалгааны хүрэлцээ муу аж. Шинээр барих эмнэлэг нь 250 хүн хэвтүүлэн эмчлэх хүчин чадалтай бөгөөд орчин үеийн тоног төхөөрөмжтэй байх аж. Нийт 82.2 сая ам.долларын санхүүжилтээр төслийг хэрэгжүүлэх бөгөөд үүний хүрээнд Ховд аймгийн Бүсийн оношилгоо, эмчилгээний төвийн өргөтгөл, Хөвсгөл аймгийн Ренчинлхүмбэ сумын Эрүүл мэндийн төв, нийслэлийн өрхийн эрүүл мэндийн зургаан төвийн барилгыг барих юм байна.
2024-05-22

Транзит тээврийн галт тэрэгний өмнүүр ачааны машин орсон ноцтой осол гарав

 Сүхбаатар өртөөнөөс Улаанбаатарын чиглэлд зорчиж явсан ачааны галт тэрэгний өмнүүр шороо ачсан хүнд даацын “Хово” загварын ачааны автомашин орж, зургаан вагоныг замаас гаргасан ноцтой осол өчигдөр 06.32 цагт гарав. Ачааны галт тэрэг Орхон зөрлөгийн дэргэдэх гол замын 73 дугаар км-т байрлах төмөр замын гармаар өнгөрөх үед ачааны автомашин гармын хориглосон дохиоллын систем ажиллаж байхад дайрч орсноос уг осол гарчээ. Ослын улмаас хүний амь эрсдээгүй гэнэ. Харин ачааны галт тэрэгний 31 вагоны зургаа нь зүтгүүрийн хамт замаас гарч, унасан байна. “Улаанбаатар төмөр зам” ХНН-ээс ажлын хэсэг гарч, ослын шалтгааныг судалж, сэргээн босгох ажлыг зохион байгуулж буй аж.
2024-05-22

Эдийн бус хохирол тойрсон “ээдрээ”

Аливаа гэмт хэргийн улмаас хүний бие махбодоос гадна сэтгэл санаа хохирдгийг бүгд мэддэг. Гэвч манай улсад сэтгэл санааны хохирлыг нөхөн төлүүлсэн тохиолдол маш цөөн. Өнгөрсөн оны долоодугаар сарын 1-нээс мөрдөж эхэлсэн Шүүх шинжилгээний тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгад хохирогчийн сэтгэл санааны хохирлыг тооцон олгохоор болсон билээ. Тус хуулийн 40.1-т сэтгэцэд учирсан хор уршгийн зэрэглэлийг тогтоохдоо зөвхөн Эрүүгийн хуульд заасан 84 гэмт хэргийг л тооцохоор тусгасан юм.
2024-05-21

14 000 км замыг дугуйгаар туулж, мөрөөдлөө биелүүлсэн монгол залуу 

Улаанбаатараас Британийн Манчестер хот хүртэл 19 улсаар дамжин, 14 000 км замыг дугуйгаар туулсны эцэст шүтэн биширдэг багийнхантайгаа уулзаж, хүсэл мөрөөдлөө биелүүлсэн Б.Очирваань цахим орчинд шуугиан тариад байна. Тэрбээр Английн “Манчестер найтед” багийн хөгжөөн дэмжигч, Уэйн Рүүнийгийн шүтэн бишрэгч. Б.Очирваань агийнхантайгаа уулзахаар өнгөрсөн оны тавдугаар сарын 5-нд Сүхбаатарын талбайгаас дугуйтай хөдөлсөн юм. Тэрбээр яг жилийн дараа мөрөөдлөө биелүүлж, “Олд траффорд” цэнгэлдэх хүрээлэнд хамгийн хайртай тоглогч, урам зориг өгөгч Уэйн Рүүнитэй гар барин уулзав. Энэ үеэр Уэйн Рүүни “Багт илгээсэн захидлыг тань уншиж байхдаа үнэхээр сэтгэл хөдөлж, биечлэн уулзаад “Сайн байлаа” гэж хэлэхийг хүссэн юм. Чи тун гайхамшигтай амжилт бүтээлээ. Чи өөрөөрөө, юу хийснээрээ бахархах ёстой. Энэ үйл явдал олон хүнд урам зориг, итгэл найдвар өгнө байх” гэжээ
2024-05-20

8000 гаруй оюутан цэргийн албыг дүйцүүлэн хаалаа

Ес дэх жилдээ зохион байгуулж буй “Оюутан цэрэг” сургалтад энэ онд 4000 гаруй оюутан бүртгүүлжээ. Тэдний 1088-ыг нь уг сургалтад хамруулсан бөгөөд өнгөрсөн хугацаанд 8000 гаруй суралцагч цэргийн албыг дүйцүүлэн хаасан байна. Тус сургалтад хамрагдаж буй оюутнуудтай Боловсрол, шинжлэх ухааны сайд Л.Энх-Амгалан, Батлан хамгаалахын сайд Г.Сайханбаяр нар уржигдар уулзсан юм. “Оюутан цэрэг” сургалтад хамрагдсанаар цэргийн албыг дүйцүүлэн хааж, төрийн албанд ажиллах боломж бүрдэхийн зэрэгцээ бие, сэтгэл, оюун ухааны өв тэгш хүмүүжил, дадал, чадвар эзэмшиж байгаа талаараа оюутнууд ярив.
2024-05-20

Сүржин хөтөлбөр, шүдгүй үндэстэн

Шүд нь өвдөж, цоороогүй иргэн Монгол Улсад лав үгүй болов уу. Анагаахын шинжлэх ухааны үндэсний их сургуулийн Нүүр ам судлалын сургуулийнхны хамгийн сүүлд буюу 2021 онд хийсэн судалгаанаас харахад нийт хүүхдийн 80-90, насанд хүрэгчдийн 98 хувийнх нь шүд цоорсон байна. Энэ оны дөрөвдүгээр сарын байдлаар эрт илрүүлэгт хамрагдсан 0-17 насны хүүхдийн 250 096-д нь ямар нэгэн өвчний сэжигтэй тохиолдол бүртгэгджээ. Тэдний 78 хувьд шүд цоорох, 2.9 хувьд нь шүдний гажиг илэрсэн нь өвчлөлийн тэргүүлэх шалтгаан аж. Шүд нь цоорсон хүүхдүүдийн 82.6 хувийг 6-17 насныхан эзэлж буй юм. Эдгээр тоо нь манай улсад, тэр дундаа хүүхдүүдийн дунд шүдний өвчлөл гамшгийн хэмжээнд хүрснийг харуулж байна.
2024-05-17

Нүхэн гарц барихтай холбогдуулан галт тэрэгний цагийн хуваарийг өөрчилнө

Төмөр замын Улаанбаатараас Амгалан өртөө хооронд автомашин болон явган хүн өнгөрүүлэх нүхэн гарц барихаар болжээ. Үүнтэй холбоотойгоор энэ сарын 17-24-ний өдөр зарим чиглэлийн галт тэрэгний цагийн хуваарьт өөрчлөлт оруулсныг “Улаанбаатар төмөр зам” хувь нийлүүлсэн нийгэмлэгээс мэдээлэв. Тодруулбал, дээрх өдрийн 09.20-21.20 цагийн хооронд аялах Улаанбаатар-Замын-Үүд болон Улаанбаатар-Эрээн чиглэлийн 276/34 дүгээр галт тэргийг нэгтгэн, Улаанбаатараас 21.40 цагт хөдөлж, Замын-Үүд өртөөнд 09.33 цагт хүрэхээр өөрчилжээ.
2024-05-15