Амсхийх завгүй “ажилгүйчүүд”
Дөлгөөний ээж өглөө бүр 06.30 цагт сэрдэг. Тэрбээр долоон сартайгаас зургаан нас хүртэлх дөрвөн хүүхэдтэй. Хүүхдүүддээ унд цайг нь бэлдэж өгөхөөс түүний өглөө эхэлдэг. Долоон сартай охиноо хуурайлж, хөхүүлнэ. Энэ зуур ээжээсээ тусламж авч, нялх охиноо үлдээчхээд хоёр настнаа цэцэрлэгт нь хүргэхээр гардаг. Гэртээ ирэнгүүтээ зургаан настай хүүгээ уншуулж, бичүүлж, бодуулах зэргээр гэрийн даалгаврыг нь хийлгэнэ. Хажуугаар нь аутистик хүүгийнхээ идэх дуртай, өөрт нь тохирсон хоолыг хийж өгнө. Түүний дунд хүү Дөлгөөн өнгөрсөн онд аутизмын хүрээний эмгэгтэй гэж оношлогджээ
2024-01-25
Сонсголгүй иргэдийн “гүүр” дохионы хэл
Хурууны үсгээр оноосон нэр буюу өөрийн болон албан байгууллага, хот, дүүрэг, улсын нэрийг үсэглэдэг байна. Мөн зарим дохиогүй үгийг үсэглэдэг аж. Сонсголтой хүн чихээрээ аливаа дуу чимээг сонсдог бол сонсголгүй хүн нүдээрээ буюу харах эрхтнийхээ тусламжтайгаар мэдээллийг хүлээж авдаг. Тэдний мэдээллийн гол гүүр, амьдралын хэрэгцээ шаардлага нь монгол дохионы хэл юм. Сурах, ажиллах, нийгмийн харилцаанд оролцох бүхий л боломжийг нь хангачихвал сонсголгүй иргэд ямар ч ажлыг гүйцэтгэх чадвартай бөгөөд тэр дундаа гарын ур дүйтэй байдаг. Дэлхийн өнцөг булан бүрт сонсголгүй монгол залуус амжилттай ажиллаж буй жишээ цөөнгүй. Ингэж амжилттай ажиллахад сонсголгүй хүнийг ажлын байрандаа дадлагажих хүртэл тэмдэглэл бичээч, хөтөч тайлбарлагч, дохионы хэлний хэлмэрчээр хангах хэрэгтэйг төрийн бус байгууллагынхан хэлсэн. Шинэ хамт олны дунд сонсголгүй хүн ганцаараа “идээшиж” чадахгүй байсаар шантардаг гэнэ.
2023-09-22
Амьдралаа мөрийд тавихад “араатан” болж хувирдаг
Харин мөрийтэй тоглоомын газар байгуулсан, эсвэл ажиллуулсан тохиолдолд 27 сая хүртэлх төгрөгөөр торгохоос гадна 1-5 жил хүртэлх хугацаагаар хорих ял шийтгэхээр Эрүүгийн хуульд заажээ. Ингэж мөрийтэй тоглосон иргэн, олон нийтийн газар болон цахим орчинд зохион байгуулсан, ажиллуулсан газарт хуулийн хатуу арга хэмжээ авсаар атал яагаад энэ төрлийн гэмт хэрэг өсөөд байна вэ. Цахим орчинд мөрийтэй тоглоом тоглуулдаг залилан мэхлэгчдийн арга улам нарийсаад байна уу, эсвэл энэ төрлийн гэмт хэргийг илрүүлэх, таслан зогсоох сонирхол эрх мэдэлтнүүдэд алга уу.
2023-07-06
Н.ОЮУНДЭЛГЭР: Ирэх оноос хүүхдэд үүдэл эс шилжүүлэн суулгахаар төлөвлөсөн
Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн зарлигаар салбартаа өндөр амжилт гаргасан эрхмүүдийг өчигдөр төрийн дээд одон, медалиар шагналаа. Тухайлбал, Урлагийн гавьяат зүтгэлтэн, хөгжмийн зохиолч Л.Балхжавын эх орон, тусгаар тогтнолын үнэ цэнийг таниулах, түүх, өв соёлыг түгээн дэлгэрүүлэхэд үнэтэй хувь нэмэр оруулсан “Амин хайрын эх орон”, “Бурхан эх орон”, “Миний Монголын наадам” хөгжмийн бүтээлд Төрийн шагнал хүртээв. Түүнчлэн Ардын жүжигчин, кино найруулагч Г.Жигжидсүрэнд Хөдөлмөрийн баатар цол олголоо. Мөн УНТЭ-ийн Цус эмгэг судлал, чөмөг шилжүүлэн суулгах төвийнхөнд Төрийн шагнал хүртээсэн юм. Тус төвийнхөн “АЛЛО болон АУТО цусны үүдэл эс шилжүүлэн суулгах эмчилгээг Монгол Улсад нэвтрүүлсэн үр дүн” бүтээлээрээ энэхүү эрхэм хүндтэй шагналын эзэн болов.
2023-07-04
Б.ГАНЗОРИГ: Тамхины хяналтыг сайжруулснаар хавдрыг бууруулна
Тэрбээр тамхи бидний эрүүл мэндэд хэрхэн заналхийлж байгааг онцлон хэлсэн юм. Монгол Улс өнөөгийнх шигээ агаарын бохирдол ихтэй, тамхины хэрэглээ өндөртэй хэвээр байвал 20 жилийн дараа гэхэд уушгины хорт хавдрын тохиолдол хоёр дахин нэмэгдэнэ гэсэн судалгааны дүн гарсныг тэрбээр анхаарууллаа.
2023-06-27
Хавдрыг “хооллогч” хор
--ТАМХИНЫ АЮУЛГҮЙ ХУВИЛБАР ГЭЖ ҮГҮЙ-- Монгол Улс төдийгүй дэлхий дахинд янжуур болон электрон тамхи үйлдвэрлэгч, импортлогчид хоёр тал болж, хоорондоо “дайтаж” буй мэт дүр зураг ажиглагдаад багагүй хугацаа өнгөрлөө. Электрон тамхи буюу вэйп (vape) нь янжууртай харьцуулахад хор хөнөөл багатай гэж залуус хошуурах болсон. Гэвч энэ нь төөрөгдөл болохыг сүүлийн үеийн судалгаа шинжилгээнд суурилан ДЭМБ, эмнэлэг, хууль хяналтын байгууллагын мэргэжилтнүүд, эмч нар анхааруулах болов. Ялангуяа электрон тамхийг өсвөр насны хүүхдүүд, ерөнхий боловсролын сургуулийн сурагчид ихээр татах болсон нь аюулын харанга дэлдэж буй. Тодруулбал, “Дэлхийн залуучуудын тамхины судалгаа 2019” тайланд дурдсанаар манай улсын 13-15 насны нийт хүүхдийн 3.5 хувь нь электрон тамхи хэрэглэж байгааг тогтоожээ. Энэ нь бусад орныхтой харьцуулахад өндөр үзүүлэлт аж.
2023-06-20