Мянгуужингийн үлгэр үргэлжилж, ард түмнийг дахин молигодох уу
Тэдний мөрийн хөтөлбөрийг сонсохоор л өөрийн эрхгүй “Мянгуужингийн үлгэр” санаанд орохвий. Хэтэрхий худал түүхүүдтэйг нь мэдсээр атлаа хүүхдийн уран сэтгэмжийг хөгжүүлэхэд Мянгуужингийн үлгэр өнөөг хүртэл үнэтэй хувь нэмэр оруулсаар байгаа учраас дэлхийн олон орны хэл дээр орчуулан хэвлүүлсэн хэвээр байгаа гэдэг. Өдгөө энэ үлгэрийн Монгол хувилбарууд цаасан дээр амилж, бидний ой ухаанд буусаар лав 30 гаруй жил болох нь. Улс төрд олон намын тогтолцоо бүрдсэн тэр цагаас эхлэн намууд сонгуулийн мөрийн хөтөлбөр хэмээх “Мянгуужингийн үлгэр”-ийг туурвисаар.
2024-02-21
ПРОГНОЗ: АН-ын жагсаалтын горилогчид хэн бэ?
Сонгууль болоход гурван сар гаруйхны хугацаа үлдлээ. Эдгээр өдрүүдэд ард иргэд нь шинэлээд, алба горилсон улстөрчид нь сонгуульдаа бэлдээд, тойргоо услаад завгүй шахам явж. Тухайлбал, Ардчилсан намынхан Сар шинийн баярыг гайгүй сайн “ашиглаад” авчээ. Тэд телевизүүдээр “Бүрэн ардчилал” гэдэг нэвтрүүлэг цацаж, сошиалыг жинхэнэ утгаар нь ашиглав.
2024-02-16
Ж.Батбаясгалан хуулийн цоорхой ашиглаж, газар олгов уу?
Монгол Улсын иргэнд газар өмчлүүлэх тухай хуулийг 2002 онд баталж, 2003 оноос газар олгож эхэлсэн. 2003-2022 онд гэхэд нийслэлд 205,531 иргэн газар өмчилжээ. Гэхдээ үе үеийн хотын мээрүүдийн хөлжих нэг гарц нь газар худалдах болоод удаж буй.
2024-02-08
Жендерийн тэгш байдлыг хангах хуулийн хангалтгүй хэрэгжилт
Монгол Улс 2011 онд Жендерийн эрх тэгш байдлыг хангах тухай хуультай болсон. Уг хуулийн дагуу Засгийн газар энэ чиглэлээр хэрэгжүүлж буй бодлого, үйл ажиллагааныхаа үр дүнг УИХ-д хоёр жил тутам тайлагнах ёстой. Гэвч дээрх хуулийг баталснаас хойш 10 жилийн дараа буюу 2021 онд анх удаа эл тайланг парламентаар хэлэлцүүлсэн байдаг. Улмаар өнгөрсөн оны сүүлчээр хоёр дахь удаагаа танилцуулахдаа жендерийн эрх тэгш байдлыг хангах бодлого, үйл ажиллагааны хэрэгжилт 50 хувь буюу “хэрэгжих шатанд байна” хэмээн үнэлжээ. Мөн анхны тайланг УИХ-ын Нийгмийн бодлогын байнгын хороогоор хэлэлцээд, хэрэгжилтийг нь сайжруулах зөвлөмжийг Засгийн газар, Ерөнхий сайдад хүргүүлсэн бөгөөд үүнийг 54 хувьтай буюу “эрчимжүүлэх шаардлагатай” гэж дүгнэсэн байна.
2024-02-07
Сонгож болохгүй УЛС ТӨРЧ: Телевизэд тод ч улс төрд бүдэг П.Анужин
Гэвч монголчууд мартамхай, бас уучламтгай. Тиймээс гэр бүл үймүүлэн “бужигнуулж” явсныг нь дөрвөн жилийн дараа мартчихаж. 2020 онд П.Анужин Сонгинохайрхан дүүрэгт нэр дэвшиж, багаараа сонгогдсон юм. 2016, 2020 онд МАН үнэмлэхүй олонх болсон. Иргэд хувь нэр дэвшигчийг гэхээс илүү намыг нь харж “бөөнд” нь сонгосон гэхэд буруудахгүй. Ингэж энэ бүсгүй хоёр дахь оролдлогоороо парламентын гишүүн болов. Сонгинохайрханчууд яагаад түүнийг сонгосныг бусад хүн гайхсаар үлдсэн.
2024-02-05
СОНГУУЛИЙН БОЛОВСРОЛ: Саналаа ХУДАЛДАХГҮЙ
Судлаачид, иргэний нийгмийн байгууллага болон судалгааны институтуудын зүгээс намууд болон нэр дэвшигчдийн сонгуулийн санхүүжилтын зардлын хэмжээг багасгая, бодлогын сонгууль хийдэг болъё гэж олон жил ярьж, уриалж байгаа ч хэрэгжсэн нь үгүй. Нэгэнт сонгууль мөнгөний өрсөлдөөн, уралдаан болоод ирэхээр парламентад сонгогдохын тулд ямар ч хамаагүй аргыг ашиглах, ялангуяа сонгогчдодоо бэлэн мөнгө, бэлэг сэлт, элдэв амлалт өгч сонгогдох оролдлогууд хийгдэж байна.
2024-02-02
ПРОГНОЗ: МАН-ын жагсаалтын хэн нь хэн бэ?
Сонгууль болоход таван сар гаруйхны хугацаа үлдлээ. Ард иргэд нь сар шинэдээ бэлдээд завгүй байгаа бол дээдчүүл нь сонгуульдаа бэлдээд, тойргоо услаад завгүй. Жагсаалт болон тойргоос дэвших эрхээ авах гээд намынхан нь хөнжил дотроо ч жийлцээд эхэлсэн гэх. Бэл бэнчинтэй нэг нь намдаа төлбөрөө төлж, намын жагсаалтад орохоор гүйж эхэлсэн бол нөгөө хэсэг нь андууддаа төлбөр төлж, тойрог олж авахаар зүтгэж эхлээд байна. Тэгвэл бид энэ удаад МАН-ын жагсаалтын дээгүүрт бичигдэх магадлалтай эрхмүүдийг танилцуулж байна. Сануулж хэлэхэд, энэ жагсаалт бол улс төрийн намуудын шийдвэр бус редакцын зүгээс дэвшүүлсэн таамаг болно.
2024-02-01
Сонгож болохгүй УЛС ТӨРЧ: Гэмтэй ч “гэмгүй мултардаг” Д.Хүрэлбаатар
Гэхдээ хуулийг уландаа гишгэдэг, ёс зүйгүй улс төрчдийг ялгаж сонгон, хариуцлага тооцох боломж нь та, бидний гарт бий. Төрийн эрх барих дээд байгууллагын гишүүн бол илүү өндөр ёс зүйтэй, хэлсэн үг, хийсэн үйлдэл бүр нь хариуцлагатай байхыг шаарддаг ажил. Тэдэнд алдаа гаргах эрх байхгүй. “Өнөөдөр” сонин сонгогчдын санах ой болж, зөв сонголт хийхэд нь туслах, мэргэжлийн, ёс зүйтэй парламент бүрдүүлэх зорилгоор “Сонгож болохгүй улс төрч” булан нээгээд байна. Хэнийг, яагаад парламентад сонгож болохгүй вэ гэдэг үндэслэл, шалтгааныг бид цувралаар сануулах болно. Өөрчлөлтийг та л хийж чадна.
2024-01-29
Н.Номтойбаярын халаасанд багтсан “Үндэсний эвсэл”
МНН-ын дарга О.Бум-Ялагч 2019 онд хэвлэлд өгсөн ярилцлагадаа “2012 онд МАХН-ын дарга “Шударга ёс” эвсэлд хамтрах санал тавьсан. Гэтэл барууны үзэлтэй МҮАН-тай тэд эвсэж байлаа. Барууны үзэлтэй намтай бид таарахгүй учир тэднийг эвслээс гаргавал орж болно гэдгээ хэлсэн” хэмээн ярьжээ. Гэтэл өнөөх барууны үзэл баримтлалтай, “таарахгүй” гэж байсан намтайгаа 2024 онд эвсэх гээд сууж байх юм.
2024-01-25
СОНГУУЛИЙН БОЛОВСРОЛ: Хэнд саналаа өгч байгааг тань өөр хэн ч мэдэхгүй
Сонгууль хаяанд ирлээ. Энэ удаад бид сонгуулиа холимог тогтолцоогоор явуулж, 126 гишүүн сонгоно. Таны хэнд саналаа өгч байгааг таниас өөр хэн ч мэдэхгүй. Мэдэх ч боломжгүй. Учир нь сонгогч санал бэлтгэх бүхээгт саналаа нууцаар тэмдэглэнэ. Хэсгийн хорооны дарга, гишүүд болон холбогдох бусад этгээд сонгогчийн саналын нууцлалыг алдагдуулахыг хуулиар хориглоно.
2024-01-23
Сонгож болохгүй УЛС ТӨРЧ: “Тендерчин” Х.Болорчулуун
Хувьдаа гурилын үйлдвэртэй, хүнсний салбарын бизнес эрхэлдэг энэ гишүүн 2019 онд Байгаль орчин, хүнс, хөдөө аж ахуйн байнгын хорооны дарга болсон. Байнгын хорооны даргаар томилоход нь ч иргэд эсэргүүцэж байв. Гэтэл 2022 оны аравдугаар сарын 30-нд тэрбээр ХХААХҮ-ийн сайдаар томилогдон дэвших нь тэр. Ичих булчирхайгүй, улс төрч хүний ёс зүйгүй ийм хүнийг Ерөнхий сайд хүмүүсийн шүүмжлэлийг үл харгалзан сайдаар томилсон юм. Мань эрийг сайд болмогц гурилын үнэ 50 хувиар өссөн нь тохиолдол уу, түүний “явуулга” уу гэсэн эргэлзээ бий. Бид хардах эрхтэй.
2024-01-22
Сонгуулийн их сунгаа тэнцвэргүй гараанаас эхлэв
Чуулганы хуралдаан ч завсарлачихлаа, удахгүй сайд нар тал тал тийшээ давхиж, аваргуудад шагналыг нь гардуулна. Энэ бол тэдний хувьд төрийн нэрээр өөрсдийгөө сурталчлах том боломж. 3-4 аймгийг нийлүүлж бүсчилсэн, том тойрог байгуулсан учраас улс төрчид иймэрхүү арга хэмжээг далимдуулан оноогдсон тойргоо хуваарилан авч, “шинэ” сонгогчдод өөрийгөө таниулаад авна гэсэн үг.
2024-01-19
“Эрдэнэс Тавантолгой”-н мөнгийг тарааж шоудах тав дахь сонгууль
Намрын чуулганыг хаасан ч удахгүй ээлжит бусыг зарлан хуралдуулж, Үндэсний баялгийн сангийн тухай хууль тэргүүтнийг батлах замаар үүнийгээ хийх эрх зүйн орчин бүрдүүлэх гэнэ. Өөрөөр хэлбэл, ногдол ашиг гэж хэр хэмжээний мөнгө өгөх нь одоогоор тодорхойгүй ч энэ оноос өмнө мэндэлсэн, өдгөө амьд сэрүүн байгаа бүх хүнд өнөөгийн эрх баригчид төрийн нэрийн өмнөөс хэдэн цаас атгуулаад, сонгуулиар саналыг нь худалдаж авна гэсэн үг.
2024-01-18
Сонгож болохгүй УЛС ТӨРЧ: Ёс зүй, сахилга хариуцлагын байнгын хорооны ёс зүйгүй дарга
УИХ-ын гишүүн Б.Баттөмөр Ёс зүй, сахилга хариуцлагын байнгын хороог хоёр дахь удаагаа удирдаж байна. УИХ-ын гишүүдийн ёс зүй, сахилга, хариуцлагатай холбоотой гомдлуудыг хүлээн авч, шийдвэрлэх үүрэгтэй байнгын хороо ч үйл ажиллагаа явуулдаг, эсэх нь ч мэдэгддэггүй, усанд хаясан чулуу шиг байлгадаг хүн бол удирдлага нь буюу Б.Баттөмөр. Ер нь байнгын хороод, тэр дундаа гишүүдийнхээ ёс зүй, тэдний үйл хөдлөл, үг хэлтэй холбоотой гомдол, шүүмжлэлд хариу өгч, сахилга, хариуцлагыг нь сахиулах үүрэгтэй Ёс зүй, сахилга хариуцлагын байнгын хороог удирдах хүмүүс өөрөө ёс зүйтэй байж илүү манлайлал, санаачилга, зориг гарган ажиллах ёстой. Б.Баттөмөр гишүүн ингэж идэвх зүтгэл гаргадаггүй ч үнэхээр ёс зүйтэй хүн учраас улиран сонгогдоод байна гэвэл юу л бол.
2024-01-15
Бүсчилсэн тойрог гуравдагч хүчний намуудад халтай юу
Улс төрийн нам, эвслүүд, бие даагчид сонгуулийн сурталчилгааны 18 хоногт бүсчилсэн том тойргоо тойрч, сонгогчдод үзэл бодол, бодлогоо танилцуулах учиртай. Тиймээс олон нийтэд танигдсан, мөнгөтэй хүмүүст илүү боломж олгох нөхцөл бүрдүүлээд буй юм. Парламент дахь улс төрийн намуудын тоог нэмж, нийгмийн төлөөллийг хангах нь холимог тогтолцооны зорилго. Гэтэл үүнд нь бүсчилсэн, том тойрог нийцэх үү. Жижиг намуудад энэ тогтолцоо хэрхэн нөлөөлөх бол.
2024-01-11
Сонгуулийн үеэр цахим орчинд үзэл бодлоо илэрхийлбэл торгох уу
Хэвлэл мэдээллээр ч, улс төрчид нь ч иргэдийг төөрөгдүүлсэн тайлбар өгөөд буй учраас энэ бүхнийг тодорхой болгож, фэйсбүүкт 400-гаас дээш найзтай хүн сонгуулийн сурталчилгааны үеэр аль нэг нам, нэр дэвшигчийг дэмжсэн пост бичвэл хариуцлага хүлээх, үгүйд хариулт өгөхийг тэд хүссэн юм. Мөн мэдээлэл нь тодорхой, ойлголтын зөрүүгүй байж л шударга сонгууль зохион байгуулна хэмээн санууллаа.
2024-01-10