Өчигдрөөс илүү маргаашийг
бүтээхийн төлөө

Р.Оюунжаргал

“Баавгай болох сон” кино Йерусалимын наадмаас шагнал хүртлээ

Уг бүтээлийг өнөө, маргааш ШинэЗеландын үзэгчид тус улсад эхэлсэн олон улсын наадмын хүрээнд үзнэ. Кино багийнхан “Нийт 30 гаруй байгууллага, 80 гаруй хувь хүнийхандив, дэмжлэгээр бий болсон бүтээлээтун удахгүй эх орондоо үзүүлнэ” гэлээ. Олон улсын наадмуудын шалгуур үзүүлэлтэд нэр дэвшүүлэх бүтээл үндэсний хэмжээнд олны хүртээл болоогүй байх ёстой юм билээ. Тиймээс энэхүү киноны сураг нь байдаг ч бараа нь харагддаггүй хэмээн ойлгож болох аж. 
2023-07-25

Төгөлдөр хуурч доктор

Доктор Э.Мөнхшүр “Эрдмийн зэрэг хамгаалчихлаа, боллоо” гээд бүхнийг орхисонгүй. Нэгэнтээ “Монгол хөгжим судалж өөрийгөө, өөрсдийгөө таних гэсэн юм” хэмээж байсанчлан хөгжмөө судалсаар л буй аж. Тэрбээр эдүгээ мөн Б.Шаравын хөгжим судлалаар мэргэшиж буй удирдаач, хормейстер, Корнеллийн их сургуулийн багш Жосеф Леранжистай хамтарч Монгол, Америкийн хөгжмийн уран бүтээлчдийн хамтарсан “Уужим талын аялгуу” төсөл хэрэгжүүлэхээр зорьжээ. Үүнийг урт хугацаанд, тогтвортой үргэлжлүүлэх бөгөөд тодорхой үе шатуудтай байх аж. 
2023-07-24

“Шарав ба Жанцанноров” цомог худалдаанд гаргажээ 

Студийн бичлэгийг өнгөрсөн онд хийлгэсэн ч техникийн ажлын явцаас шалтгаалан өдийд олон нийтэд хүргэж буй юм байна. Цомгийг “Альфа” номын дэлгүүр, “Эгшиглэн” хөгжмийн үйлдвэр, сургалтын төвөөс худалдаж авах боломжтой гэнэ. Мөн уг бүтээлийг гадаадад амьдардаг монголчууд болон олон улсын сонсогчдод хүргэхээр цахимаар сонсох боломжтой 37 талбарт байршуулжээ. 
2023-07-21

Ц.ЦОГТСАЙХАН: “Монголын нууц товчоо”-г украин хэлээр орчууллаа 

“Монголын нууц товчоо”-г украин хэлээр орчуулсан инженер, түүхч Ц.Цогтсайхантай холбогдож зарим зүйлийг тодруулсан юм. 
2023-07-21

“Монгол хааныг бүтээхүй” кинонд найруулагч Б.Баатарын тухай өгүүлнэ 

Гол нь жүжиг хэрхэн бүтсэн тухай агуулгыг тодруулахын тулд хоёр орны уран бүтээлчид яаж хамтран ажилласан талаар өгүүлэхийн зэрэгцээ найруулагчийн амьдрал, уран бүтээлийн талаар түлхүү мэдээлсэн баримтат кино хийж эхэлсэн. Үүнийг “Макing of The Mongol Khan” буюу “Монгол хааныг бүтээхүй” гэж нэрлэж байгаа” хэмээсэн юм. Уг баримтат киног Британийн Кино, телевизийн уран бүтээлийн академийн шагналд нэр дэвшигч продюсер Байрон Мкналли болон найруулагч Роланд Уолтерс нар бүтээж буй аж. 
2023-07-20

Б.Шаравын “Үрс гарч байгаа нь” бүтээлийг эх хувилбараар нь үзүүлж байна

Монголчуудын ахуй, аж байдлын тухай дүрсэлсэн, тухайлбал, гүү барих, унага тамгалах, зэл орчимд буй хүмүүсийн хоорондын харилцаа гээд монгол хүмүүсийн өдөр тутмын амьдралын агшнуудыг харуулсан уг бүтээлийг анимейшн буюу хөдөлгөөнд оруулсан хэлбэрээр үзэгчдэд хүргэж буйгаараа онцлогтой. Тус музейн зүгээс хэрэгжүүлсэн урлагийн боловсролын хөтөлбөрийн хүрээнд зургийн хэсгүүдийг хөдөлгөөнд оруулсан ажээ. Уг зургийг 1995 онд Засгийн газрын тогтоолоор Монгол Улсын түүх, соёлын хосгүй үнэт дурсгалт зүйлийн зэрэглэлд бүртгэжээ. 
2023-07-19

Д.ДАГВАДОРЖ: Эрдэнэтэд оркестр байгуулахын төлөө зүтгэнэ 

Үүнээс хэдхэн хоногийн дараа мөн тус хотод сонирхолтой уралдаанд оролцжээ. ОХУ-ын Ерөнхийлөгчийн үүсгэн байгуулсан соёлын сайн санаачилгыг дэмжих сангаас зохион байгуулсан дуулаачдыг ажил олгогчидтой шууд холбох зорилго бүхий “Ангажемент” хэмээх олон улсын дуучдыг хамруулсан уралдаанд тэрбээр тэргүүн байр эзэлсэн. Уг нь мань хүн томоохон театрт дуурьт тоглох, дүр бүтээх тусгай шагналыг нь авах хүсэлтэй оролцсон юм билээ. Тэгээд ч уралдааны журамд нь ОХУ-д амьдарч, сурах эрхтэй, тийм ангиллын визтэй хүнд тусгай шагнал олгоно гэж заасан байжээ. Бид ийнхүү ярилцсан юм. 
2023-07-07

Б.БАТЦЭРЭН: Бид анх удаа төрийн наадамд “зодоглож” байна 

Төв цэнгэлдэх хүрээлэнд болох Үндэсний их баяр наадмын нээлт, хаалтын ёслолыг энэ удаа “Скин энтертайнмент” продакшныхан ахлан зохион байгуулах юм. Бэлтгэл ажил үргэлжилж байна. Тус хүрээлэнд уржигдар очиход хүмүүс бороон дунд ажиллаж л байлаа. Цэргүүд эгнэн зогсоод, дасгал хөдөлгөөн заалгаж байсан юм. Баяр наадмын үйл ажиллагааг ивээн тэтгэгчдийн “Coca Cola” ундаа үйлдвэрлэгчдийн төлөөлөл ирчихсэн сурталчилгааны самбараа байршуулахаар шавар, ус туучин байв. Төв асрын өмнө цув, хүрэм өмссөн залуус хуралдаж байгаа бололтой харагдахаар нь хэсэг хүлээгээд, болзсон хүнтэйгээ уулзлаа. Тэр бол баяр наадмын нээлт, хаалтын ёслолын тайзны найруулагч Б.Батцэрэн юм. Олон өдөр гадаа гандсан нь илт, хүдэр чийрэг залуу “Би ч ярихдаа тааруухан даа” гэсээр асуултад хариуллаа. 
2023-07-07

Балетчин У.Бат-Эрдэнэ эх орондоо зуны сургалт явуулна 

АНУ-д амьдардаг, балетчин, “World ballet grand prix Mongolia” байгууллагын захирал У.Бат-Эрдэнэ ирэх сарын 14-19-нд эх орондоо балетын эрчимжүүлсэн сургалт зохион байгуулахаар болжээ. Тэрбээр насанд хүрэгчдэд, багш нарт гэсэн ангиллаар уран сэтгэмж, олон ардын бүжиг, контемпорари, хослол болон монгол бүжиг, урын сан зэрэг сэдвээр зургаан өдрийн хичээл заах юм байна. Мөн тухайн сарын 20-нд БНСУ-ын Балетын холбоо, “World ballet grand prix Mongolia” байгууллага, Солонгосын олон улсын балетын уралдааны ерөнхийлөгч Пак Жае Хын бүх насныханд нээлттэй хичээл заах ажээ. Балетчин У.Бат-Эрдэнэ нь ДБЭТ-аас ажлын гараагаа эхэлсэн, олон улсын уралдаанд манай улсаас анхлан өндөр амжилт үзүүлсэн, балетын урлаг өндөр хөгжсөн улс орнуудад хэдийн танил болсон мэргэжилтэн билээ. 
2023-07-05

Үзэл бодлын өөрчлөлтийг зурагт хуудсаар илэрхийллээ

Театрын музейд “Шилжилтийн үеийн зурагт хуудас” үзэсгэлэн нээлээ. 1990 оны ардчилсан хувьсгалын үйл явцыг сурвалжилж, гадаадын орнуудад Монголын нөхцөл байдлын талаар мэдээлж байсан финланд сэтгүүлч, гэрэл зурагчин Ирья Халаш, МоАХ, “Зориг” сан, Соёлын гавьяат зүтгэлтэн, шог зураач С.Цогтбаяр, зураач Д.Баатарсүрэн нарын цуглуулгаас түүвэрлэсэн 70 гаруй зурагт хуудсыг үзэсгэлэнд дэлгэжээ. Малчдын төлөөлөл эрэгтэй, тариачдын нэрийн өмнөөс бас нэгэн эрэгтэй, харин сэхээтнүүдийг дээл өмсөж, үсээ цэгцтэй гэгч нь самнаж, гартаа ном барьсан бүсгүйгээр төлөөлүүлэхдээ бүгд баруун гараа өндөрт өргөн, нэгэн зүгт харсан байдлаар зурагт хуудсанд дүрсэлжээ.
2023-07-05

Драмын театрын барилгын засварыг наадмын дараа эхлүүлэхээр төлөвлөжээ

Театрын удирдлагаас үүний талаар тодруулахад “Тийм ээ. Манайхан амарна. ҮУИТ-ынхан бол жуулчдад зориулсан тоглолтоо ДБЭТ-т үргэлжлүүлэх юм” гэв. Үзэгчид, гадаадын жуулчид язгуур урлагийн тоглолт илүүтэй сонирхож буй тул ийнхүү “Тамгагүй төр”-ийг “хураах”- аар шийдсэн бололтой. 
2023-07-04

Өрнөдөөс Хятад жийрхэхээ больж байна 

Украин дахь хямралыг зохицуулах талаар гаргаж буй санаачилга, Фолклэндийн арлуудын эргэн тойронд үүссэн маргаанд хөндлөнгөөс оролцож буй байдал зэрэг нь Бээжингийн гадаад бодлогод ихээхэн өөрчлөлт гарч буйг гэрчилнэ. Хятадын дипломатчдын хийдэг мэдэгдэл тун саяхан болтол болгоомж сэрэмж бүхий байсан бол одоо тэд нэлээд өдсөн аястай байх болж хэмээн шинжээчид үзэж байна. Үүний жишээ болгож Аргентинээс Британи булааж авсан алс холын арлуудын асуудлаар Хятадын хийж буй мэдэгдлүүдийг эш татаж байна. Энэ нь дэлхийн тавцанд Хятадын гүйцэтгэх үүрэг ихэд өөрчлөгдөж байгаагийн илэрхий шинж тэмдэг юм. Чухам ямар өөрчлөлт гараад байна вэ. 
2023-07-03

“УДЭТ-ын өмнөх талбайд юу барих нь театрынханд хамаагүй” 

Дээрх байгууламжид 900 гаруй сая төгрөг зарцуулахаар төсөвлөсөн нь мөн олон нийтийн шүүмжлэлд өртсөн. Тиймээс БХБЯ-ны харьяа Барилгын хөгжлийн төвийн шаардлагын дагуу тохижилтын ажлын төсвийг гаргасан П.Уянгаатай холбогдож, зарим зүйлийг тодруулсан юм. Тэрбээр “Төсвийг зургийн дагуу гаргасан. Гэтэл одоо анхны санаа, зургаас тэс өөр зүйл хийгээд байгаа бололтой. Театрын үүдний багануудын дээд талд морьдын гоё сийлбэр байдаг юм. Түүнээс улбаатай тун зохистой зохиомжийг талбайд урлана гэж байсан шүү дээ. Гэтэл сүүлдээ цэцгийн мандал болчихов уу” гэлээ. 
2023-06-30

ЖОСЕФ ЛЕРАНЖИС: “Сэтгэлийн эгшиг” бүтээл намайг Монголд үлдээсэн юм

Монгол хөгжимд дурласан, судалж, эрдмийн зэрэг хамгаалсан Жосеф Леранжис хэмээх монголоор сайн ярьж, бичдэг америк залуутай ярилцсан юм. Нью-Йорк хотод төрж, өссөн тэрбээрманай улсад зургаан жил амьдраад нутаг буцсан юм билээ. Эдүгээ АНУ-ын Корнеллийн их сургуулийн дэд профессор, ерөнхий хормейстерээр ажилладагаж. Хэдхэн хоногийн өмнө Монголын хөгжмийн зохиолчдын бүтээлүүдийг Америкт тоглуулах ажил хөөцөлдөхөөр иржээ. Түүнтэй ийнхүү хөөрөлдөв.
2023-06-29

Америкийн шоронд 12 жил

Ихээхэн хэмжээний мансууруулах бодис тээвэрлэх хуйвалдаанд оролцсон хэмээн Либерид баривчлагдаж улмаар АНУ-д хүргэгдэн шүүхээс 20 жилийн ял авсан Оросын нисгэгч Константин Ярошенко 2022 оны дөрөвдүгээр сарын 27-нд эх орондоо буцаж ирэв. Тэрбээр 1968 онд Дон дахь Ростовт төржээ. 1991 онд иргэний нисгэгч бэлтгэх тусгай дунд сургууль төгсөж, төрөлх хотдоо Ан-12, Ан-24, Ан-26, Ан-32 онгоц жолоодох болсон байна.
2023-06-27

“Улаанбаатар” олон улсын хөгжмийн наадам зохион байгуулна 

Энэ наадмыг санаачлагч нь БНХАУ-ын Кунминь хот дахь Олон улсын оркестрын хөгжимчин Т.Хуяг, Өвөр Монголын Урлагийн үндэсний их сургуулийн багш, удирдаач Б.Лхагвасүрэн нар юм байна. Удирдаач Б.Лхагвасүрэн “Фестиваль бол урлагт дуртай, хайртай хүмүүсийн хийдэг ажил. “Улаанбаатар” наадмыг Төв Азийн тэргүүлэх арга хэмжээ болгохыг зорьж байна” гэлээ. 
2023-06-27

Балетын гоцлооч Ц.Мөнгөншагай мөнгөн медаль хүртжээ 

ДБЭТ-ын балетын гоцлооч, “Хунт нуур”-ын алиа салбадайн дүрээр үзэгчдэд танигдаж буй Ц.Мөнгөншагай БНСУ-д болсон “XVI Korea international ballet competition” уралдааны насанд хүрэгчдийн ангилалд мөнгөн медаль хүртжээ. Уг уралдаанд БНСУ, Монгол, Филиппин, Норвег, Украин, БНХАУ гэсэн зургаан улсын 240 гаруй бүжигчин насны дөрвөн ангилалд өрсөлдсөн байна.
2023-06-27

Увсад мэндэлсэн, соёлын томоохон брэнд

Увс аймгийн хөгжимт жүжгийн “Ойрад” театрын дэргэдэх Икэлийн чуулгын “Улаанбаатар палас”-т болсон тоглолтыг үзээд олзуурхав. Ийм чуулга байгуулсныг манай улсын хөгжмийн урлагийн түүхэн дэх онцлох үйл явдал, соёлын томоохон брэнд хэмээн үзэх буй за. 1992 онд, хожим Ардын жүжигчин болсон морин хуурч, багш Ц.Батчулуун Морин хуурын чуулга үүсгэн байгуулсантай агаар нэгэн санаачилга, хичээл зүтгэл ч ажгуу. Байгуулагдаад жил гаруйхан болж буй тус чуулгынхан Улаангомдоо олон удаа тогложээ. Улмаар хил залгаа, хойд хөршийн Тувад нэг удаа, мөн Дархан-Уул, Орхон аймаг болон нийслэлд тоглож, юу хийж бүтээснээ харуулав, сонсгов. Бахархалтай юм. Дарханыхан тоглолтыг нь үзээд 20 гаруй минутын турш алга ташин баяр хүргэж, хүндэтгэсэн байна билээ. 
2023-06-26

 “World ballet competition 2023”-т М.Номин хоёрдугаар байр эзэлжээ 

Ялангуяа хоёр дахь үзүүлбэрээрээ 9.438 буюу хамгийн өндөр оноо авсан аж. Уг уралдаан шүүх аргачлалаар бусдаас ялгаатай юм байна. Долоон шүүгчийн өгсөн онооноос хамгийн бага болон ихийг хасаад, үлдсэн тавынх нь дунджаар эцсийн дүнг гаргадаг гэнэ. Сурагч М.Номинг тус сургуулийн багш М.Төмөрцоож дасгалжуулан оролцуулжээ. 
2023-06-26

Б.ЧИНБАТ: Би чинь “азтай туучий” шүү дээ

Үүний хөгжмийн зохиолчоор ажиллах амаргүй бөгөөд хариуцлагатай ажилтай болжээ. Монгол хөгжмийн зохиолчийн хөгжим дэлхийн тайзуудаар сонсогдох нь. Маш их баяртай байна” гэж тэрбээр сэтгэгдлээ олон нийтийн сүлжээнд хуваалцсан юм. Энэ талаар хөгжмийн зохиолчоос тодрууллаа. 
2023-06-21