Өчигдрөөс илүү маргаашийг
бүтээхийн төлөө

Өнөөдөр сонин

Зүрх, судасны эмч нар цахимаар зөвлөгөө өгнө 

Ташрамд дурдахад, манай улсын хүн амын эндэгдлийн шалтгаануудыг 1990 оноос хойш зүрх, судасны өвчин тасралтгүй тэргүүлж байна. Энэ төрлийн өвчлөлийн улмаас өдөрт 15-17, жилд 5500-6000 хүн нас бардаг аж. Зүрх, судасны өвчний шалтгаант нас баралтын дийлэнх хувийг артерийн даралт ихсэх, зүрхний шигдээс, тархины цус харвалт эзэлдэг. 
2023-09-29

Ахмадын баяр биш, тэдний эрхийг хамгаалах өдөр 

Үндэсний статистикийн хорооноос мэдээлснээр өдгөө манай улсын хүн амын 8.6 хувийг ахмадууд эзэлж байна. Ахмадуудын дотор эмэгтэйчүүд 59.6, эрэгтэйчүүд 59.6 хувийг эзэлж буй аж. Улсын хэмжээнд 100-гаас дээш настай 109 иргэн бий гэнэ. Тэднээс хамгийн ахмад нь 121 настай. Өнгөрсөн сарын эцсийн дүнгээр улсын хэмжээнд 382 821 гаруй хүн өндөр настны тэтгэвэр авч байжээ. Тэтгэврийн доод хэмжээ өдгөө 550 000 төгрөг. Нийт ахмадын 60 хувь нь ийм хэмжээний тэтгэвэр авдаг. Түүнчлэн өндөр настнуудын 20.7 хувь нь өдгөө хөдөлмөр эрхэлж байна. 
2023-09-29

 “Мөнгө зарцуулахаас болгоомжилж байгаа бол энэ хууль цаасан дээрээ л үлдэнэ” 

Хэлэлцүүлэгт ХЗДХЯ-ны Хууль зүйн бодлогын газрын шинжээч, Гэр бүлийн тухай хуулийн төсөл боловсруулах ажлын хэсгийн нарийн бичгийн дарга М.Цолмон, ХНХЯ-ны Гэр бүлийн бодлогын хэрэгжилтийг зохицуулах газрын ахлах шинжээч, хуулийн төслийг боловсруулах ажлын хэсгийн гишүүн Ч.Эрдэнэчимэг, Олон улсын Улаанбаатарын их сургуулийн Гэр бүл, сэтгэл судлалын тэнхимийн багш, доктор Х.Баавгай, “Хүүхдийн эрхийн сургалт, судалгааны хүрээлэн” ТББ-ын судлаач, доктор Б.Жавзанхүү, “Өнөр бүл” төвийн захирал М.Өлзийчимэг, Цагдаагийн ерөнхий газрын Гэр бүлийн хүчирхийлэл, хүүхдийн эсрэг гэмт хэрэгтэй тэмцэх хэлтсийн ахлах мэргэжилтэн, дэд хурандаа А.Мөнхсувд нар оролцлоо. 
2023-09-29

“Хуучин автобус оруулж ирж байгаа гэх мэдээлэл ташаа” 

-Шинэ ногоон автобуснууд нь БНСУ-ын “Daewoo” компанийнх. Тус компани нь дэлхийн долоон оронд салбар үйлдвэртэй. Энэ бол “Daewoo” компанийн Вьетнамд угсарсан автобус. Шинэ автобус, техник хэрэгсэл ямар байдаг, түүний дагуу бүгд шинэ, бас хуулгатай, бичиг баримттай. Автобусны гэрэл нь лед, таван паартай, дулаалгын тусгай материал ашигласан. Өмнө нь бол дулаалгад хөөсөнцөр ашигладаг байсан. Үйлдвэрлэлийн явцын бичлэгүүдийг манайд ирүүлээд байгаа. Суудал бүрт агааржуулагчтай. Мөн дөрвөн дэлгэц, утасны USB холбогчтой, цонх нь цантдаггүй. Манайх техникийн нөхцөлөө өгч хүлээж авч байгаа учраас хуучин автобус гэдэг нь ташаа мэдээлэл. Тоног төхөөрөмж, мотор гээд бүх зүйл нь шинэ. “Евро 5” дизель хөдөлгүүртэй, утаа бага ялгаруулах төхөөрөмж суурилуулсан. Зэвний хамгаалалтыг замаск, тос гэж андуурсан мэдээлэл гараад байгаа. 
2023-09-29

Нийслэлийн хөгжлийн 2024 оны төлөвлөгөөг баталлаа 

Төлөвлөгөөний төсөлд нийслэлийн нутгийн захиргааны 82 байгууллага, нэгжээс 734 арга хэмжээний санал ирүүлжээ. Тэдгээрийг бодлого, төлөвлөлтийн баримт бичгийн уялдаа холбоог хангаж, нийгэм, эдийн засагт оруулах ач холбогдол, нэн тэргүүний хэрэгцээ шаардлага болон урьдчилсан нөхцөл, бэлтгэл хангасан байдал, санхүүгийн эх үүсвэрийн баталгаа зэргийг харгалзан эрэмбэлж, төсөлд тусгажээ. Төслийг үр дүнд суурилсан буюу тодорхой байх, хэмжиж, хүрч болохуйц, бодитой, цаг хугацаатай байх гэсэн төлөвлөлтийн үндсэн шаардлагыг баримталж, цогц байдлаар боловсруулсан аж. 
2023-09-29

“Эрчим хүчний салбарынхан эрсдэлтэй нөхцөлд ажиллаж байна” 

“Тэвчээрийн тог тасарлаа” эрчим хүчний салбарын ажилтнуудын анхдугаар зөвлөгөөнийг Монголын эрчим хүч, геологи, уул уурхайн үйлдвэрчний эвлэлийн холбооноос өчигдөр зохион байгууллаа. Энэ үеэр эрчим хүчний салбарын ажилтнуудад тулгамдаж буй асуудлуудыг шийдвэрлэх гарц хайж, салбарын төрийн болон орон нутгийн өмчит компани, хувийн хэвшлийнхний удирдлага, ажилтнууд, түншлэгч талууд хэлэлцүүлэг өрнүүлэв. Эл салбарын ажилтнуудын аюулгүй орчинд хөдөлмөрлөх эрхийн хэрэгжилтийг хангуулж, цалинг нэмэгдүүлэх, улмаар тасралтгүй, найдвартай үйл ажиллагаа явуулахад бодитой дэмжлэг үзүүлэх зорилгоор дээрх зөвлөгөөнийг зохион байгуулсан юм.
2023-09-29

Футзалын шигшээ багийнхан Бангкокт бэлтгэл хийж байна 

Хөлбөмбөгтэй холбоотой өөр нэгэн мэдээ дуулгахад, МХБХ-ны А, В зэрэглэлтэй шүүгчдэд ОУХБХ-ны шүүгчийн сургалтыг тав хоног явуулж, шалгалт авчээ. 2010 оноос хойш Монголд олон улсын шүүгчийн сургалт зохион байгуулж буй техникийн сургагч багш Мохаммед Родзали оролцогчдын мэдлэг чадвар ахиж байгааг онцолсон. Тэгвэл фитнесийн сургагч багш Рави бие бялдрын бэлтгэлжилтийг үнэлж, анализ хийн, шилдэг аргуудыг заасан байна. Хаалтын үйл ажиллагааны үеэр Мохаммед Родзалигийн монгол шүүгчдэд зааж сургасан мэдлэг чадвар, оюуны хөрөнгө оруулалтыг үнэлж, МХБХ-ны “Алтан титэм” шагналыг гардуулжээ. 
2023-09-28

Оюутны улсын аваргууд тодров

Монголын болон Нийслэлийн даамын холбооноос хамтран оюутны улсын аварга шалгаруулах 100 буудалт даамын тэмцээнийг 16 дахь жилдээ зохион байгууллаа. Үүнд 11 их, дээд сургуулийн шилдэг 42 тамирчин хоёр ангилалд өрсөлдөв. Эмэгтэйчүүдээс А ангилалд МУИС-ийн оюутан, Дэлхийн даамын холбооны мастер Б.Мөнхжин түрүүллээ. Эрэгтэйчүүдээс Б.Пүрэвбаатар (ШУТИС) улсын аварга болсон юм. В ангилалд эмэгтэйчүүдээс “Этүгэн” их сургуулийн оюутан С.Аймульдир, эрэгтэйчүүдээс Б.Саруулдалай (МУИС) тэргүүлсэн байна. 
2023-09-28

Мөөг судлаач А.Цолмон үндэсний ялагчаар тодорлоо 

Хоёрдугаар байрт ХБНГУ-ын Техникийн их сургуулийн магистрант, “Volt­ way technology” компанийн үүсгэн байгуулагч Э.Жавхлан “Хайбрид машины батарейг дахин ашиглах” судалгаагаараа шалгарчээ. БНСУ-ын Улсаны их сургуулийн судлаач Г.Болормаа “Батарейн дахь цавууны үүрэг” илтгэлээрээ гуравдугаар байр эзэлсэн байна. Уг хурлыг манай улсад 2019 оноос хойш жил бүр уламжлал болгон зохион байгуулж буй бөгөөд энэ удаа дотоодын эрдэмтдээс гадна БНСУ, ХБНГУ, Финланд, Энэтхэгт ажиллаж, суралцаж буй залуу судлаачид оролцож, инженер, технологи, хими, хүрээлэн буй орчин, боловсрол, эрүүл мэнд, хөдөө аж ахуйн сэдвээрх илтгэлүүдээ танилцуулжээ. Хурлын ерөнхий зохион байгуулагчаар БШУЯ, “Соёл урлаг, хэвлэл мэдээллийн төслийн менежмент, зөвлөгөө” НҮТББ ажиллажээ. 
2023-09-28

Монгол Ураниум Ресурс”-ийн нүүрсний ордыг өвлөсөн “Эрээн толгой” ХХК-ийн ил эзэд

Эрх мэдэл, танил тал үгүй жирийн уул уурхайн ураны хайгуулын лицензтэй компани нүүрсний орд олсон бол улсад тушаах хуультай байв. Гэвч тийм үед ийм байдлаар нүүрс илрүүлсэн “Монгол Ураниум Ресурс” ХХК шүүхээр “заргалдсаар” ордыг өөрийн болгож чадсан байдаг.
2023-09-28

 “Хүлэмжийн хий ялгаруулахгүй амьдрах зорилготой” 

Энэ нь муухай мэдрэмж төрүүлдэг байсан. Улаанбаатар хотын төвөөс холдох тусам тэгш бус байдал нэмэгдэж, боловсрол, эрүүл мэндийн үйлчилгээний чанар ялгаатай болдог нь одоо ч хэвээр. Манайд нийгмийн ялгарал маш ихээр үүссэн нь том асуудал. Яагаад ногоон орон сууц барихаар зорьсон бэ гэхээр ядаж хүмүүс дээр нар адилхан тусдаг байгаасай гэж хүссэн. Амьдралын түвшнээ өөрчлөх гээд чадахгүй байгаа өрхүүдийг ногоон байшинтай болгох боломж бий” гэж ярилаа. Өсөн нэмэгдсээр буй эрчим хүчний эрэлтийг хангах цахилгаан станц барьж, гэр хороолол руу дэд бүтцийн шугам татах ажил төр, засгаас хамааралтай. Нөгөөтээгүүр, ипотекийн зээлийн шаардлага хангах айл олон үлдээгүй гэх нь ч бий. Энэ бүхнийг шийдэх боломжтой хэмээн дээрх компанийнхан үзэж буй талаар бид дараа хүргэх болно. 
2023-09-28

Дорнодоос алт олборлож, химийн бодис ашиглан угаасан хүмүүсийг шүүхэд шилжүүлэв

Ингэхдээ Монгол Улсад ашиглахыг хязгаарласан химийн хорт болон аюултай бодисын жагсаалтад багтсан мөнгөн ус хадгалж байснаа хэрэглэсэн гэнэ. Шинжээчдийн дүгнэснээр дээрх хүмүүс байгаль орчинд 20 гаруй сая төгрөгөөр үнэлэгдэх хэмжээний хохирол учруулсан юм байна. Тиймээс эл гурван хүнд Эрүүгийн хуулийн 24.2-1-ийн “Тусгай зөвшөөрөлгүйгээр ашигт малтмалын эрэл хайгуул, олборлолт, боловсруулалт, ашиглалт явуулсан”, 24.3-1 дэх хэсгийн “Химийн хорт, аюултай бодисыг хууль бусаар ашиглан үйл ажиллагаа явуулсан, хадгалсан” хэмээн яллах дүгнэлт үйлдсэн аж. 
2023-09-28

Ховд аймагт их хэмжээний цас орж, гамшигт үзэгдэл болжээ 

 Ховд аймгийн нутагт энэ сарын 26-27-нд шилжих шөнө их хэмжээний цас орж, цаг уурын гамшигт үзэгдэл болжээ. Засгийн газрын 2015 оны 286 дугаар тогтоолоор цаг агаарын гамшигт үзэгдлийн жагсаалтыг баталсан байдаг аж. Түүнд тусгаснаар бол 12 цагийн хугацаанд 10 мм болон түүнээс их хэмжээтэй цас орохыг гамшигт үзэгдэлд тооцдог юм байна. Тэгвэл Ховдын Мянгад сумд 27, Жаргалантад 15, аймгийн төвд 13 мм хэмжээтэй цас оржээ. Эл нөхцөл байдалтай холбоотойгоор иргэд “Ховдод модод цасаа даахгүй налж унаж байна” хэмээн нийгмийн сүлжээнд бичиж байлаа. 
2023-09-28

Гэнэт цоорсон гүйгч

Берлиний марафонд таамаглал ёсоор олимпын хошой аварга, энэ зайд дэлхийн дээд амжилтыг эзэмшигч Э.Кипчоге түрүүллээ. Кени гүйгч өөрийнх нь хувьд дундаж гэж болохоор амжилт (2.02.42) үзүүлсэн ч аман хүзүүдсэн В.Кипкемоигоос даруй хагас минутын өмнө барианд оржээ. Харин эмэгтэйчүүдийн төрөлд жинхэнэ сенсац дэгдэж, Этиопын Т.Ассефа эл марафонд хоёр дахиа дараалж түрүүлсэн төдийгүй дэлхийн дээд амжилт тогтоов. Зүгээр ч нэг дээд амжилт бус, 2019 онд Б.Косгеигийн тогтоосон дээд амжилтыг 131 секундээр ахиулжээ. 
2023-09-27

Оюутнуудыг ажлын байранд дадлагажуулах хөтөлбөр хэрэгжүүлж байна 

Залууст ажлын байраа зөв сонгох болон хөдөлмөр эрхлэхэд шаардлагатай мэдлэг, ур чадварыг олгох зорилгоор дээрх хоёр байгууллагынхан хамтран “NUM career” хөгжлийн төвийг өнгөрсөн жил байгуулжээ. Энэ хичээлийн жилд 20 оюутныг шалгаруулж, уг төвд таван сарын хугацаанд дадлагажуулах нь. Үүнд хамрагдсан оюутнууд цалинтай ажил хийхээс гадна хөдөлмөр эрхлэхэд шаардагдах ур чадварын сургалтуудад үнэ төлбөргүй хамрагдах аж. Хөтөлбөрт хамрагдах хүсэлтэй оюутнуудыг “Зориг” сангаас цахимаар бүртгэж буй гэнэ. 
2023-09-27

Улсын арслан Б.Бадарч допинг хэрэглэсэн нь батлагдсан гэв

Энэ жилийн Үндэсний их баяр наадамд шөвгөрсөн бөхчүүдийн нэгээс допинг илэрсэн талаарх мэдээлэл өнгөрсөн наймдугаар сараас хойш дуулиан тариад буй билээ. Улсын арслан Б.Бадарч уг асуудалд нэр холбогдсон юм. Тэгвэл ХЗДХЯ-ны Төрийн нарийн бичгийн дарга П.Сайнзориг өчигдөр эл асуудлаар мэдээлэл өгөв. Тэрбээр “Үндэсний их баяр наадмын бөхийн барилдаанд түрүүлсэн улсын арслан М.Бадарч допингийн төрлийн бодис хэрэглэсэн нь батлагдсан. Үндэсний их баяр наадам зохион байгуулах салбар хороо хуралдаж, уг асуудлыг хуулийн дагуу шийдвэрлэнэ” гэв. Хуулийн дагуу бол допинг хэрэглэсэн бөхийн цолыг хураадаг. 
2023-09-27

Г.Болор-Эрдэнэ, У.Сүрэнжав нар пара таеквондогийн ДАШТ-ээс хүрэл медаль хүртэв 

Тэмцээний эхний өдөр эмэгтэйчүүдийн 52 кг-ын жинд пара таеквондогийн үндэсний шигшээ багийн тамирчин У.Сүрэнжав хүрэл медаль хүртлээ. Түүний шагналын салхи хагалсан амжилтыг буухиалж, эрэгтэйчүүдээс 63 кг-д дэлхийн таван удаагийн аварга, Гавьяат тамирчин Г.Болор-Эрдэнэ мөн хүрэл медаль зүүв. Тэд тус тэмцээнээс хэд хоногийн өмнө дэлхийн гранпри тэмцээнд оролцож, медалийн тавцанд зогссон юм. Тодруулбал, алтан медалийн төлөөх тулаанд Г.Болор-Эрдэнэ Италийн шилдэг тамирчин А.Боссолог ялж, аварга болжээ. У.Сүрэнжав аваргын төлөө Египитийн тамирчинтай таарч дийлдэн, мөнгөн медаль хүртсэн байна. 
2023-09-27

ЭМДС-гаас ямар боломж алдагдсан бэ 

“Нийтээрээ сэтгэцээ шалгуулах цаг болжээ” гэж нийгмийн сүлжээнд иргэд байнга бичих болсон. Үнэхээр л өдөр тутам, зарим үед цаг цагаар хувьсан өөрчлөгдөж байгаа нийгмийн сэтгэл зүй, олон нийтийн сүлжээний “өнгө төрх” бидэнд оношилгоо хэрэгтэйг алхам тутамд сануулах шиг болдог. Харин салбарын яам болон холбогдох бусад байгууллагынхан үүнийг хараагүй, мэдээгүй мэт явсаар багагүй хугацаа өнгөрчээ. Уг нь тэд үүнийг олон талаар судалж, тодорхойлж, улмаар арга хэмжээ авч, тусламж, үйлчилгээ хэрэгтэй хэсэгт нь хүрч ажиллах ёстой. Ийм хугацаа ч байсан. Бас төсөв хөрөнгө ч гаргаж болохоор байж. Ялангуяа иргэдийн эрүүл мэндийг дэмжих зорилготой, Засгийн газрын тусгай сангаас үүнийг санхүүжүүлж, хэрэгжүүлэх боломж байжээ. Харамсалтай нь, тэр боломж хэдийн алдагдчихаж. 
2023-09-27

Хуулийн хугацаанд ажлаа дуусгаагүй бол тусгай зөвшөөрлийг цуцлах нь 

Улсын төсвийн хөрөнгөөр барьж байгаа, төлөвлөсөн хугацаа нь дууссан ч ажил нь удаашралтай, үйл ажиллагаа нь зогссон барилга, байгууламжийн нөхцөл байдал, шалтгаан, шийдвэрлэх арга замын талаар Шадар сайд С.Амарсайхан өчигдөр Засгийн газрын гишүүдэд танилцуулжээ. Улмаар 2024 онд шилжих төсөл, арга хэмжээний гүйцэтгэлд тавих хяналтыг сайжруулж, гэрээний үнийг нэмэгдүүлэх шаардлагыг бодитой дүгнэхийг бүх шатны Төсвийн шууд захирагчид үүрэг болгосон байна. Хуульд заасан хугацаандаа ажлаа хэрэгжүүлээгүй газруудын гэрээний гүйцэтгэлийг энэ сарын 30-ны дотор дүгнээд, цуцлахыг даалгажээ. 
2023-09-27

Хүний эрхийн зөвлөлийн зөвлөмжүүдийн хэрэгжилтийг жил бүр тайлагнана 

Үүний хүрээнд ерөнхий төлөвлөгөөнд тусгасан, эрхлэх асуудлын хүрээнд хамаарах арга хэмжээг хэрхэн хэрэгжүүлэх тухай нарийвчилсан төлөвлөгөө батлах аж. Мөн иргэний нийгмийн байгууллагуудын төлөөллийг оролцуулан уг төлөвлөгөөг хэрэгжүүлэх ажлыг зохион байгуулж, үр дүнг нь жил бүрийн арванхоёрдугаар сарын 20-ны дотор Гадаад харилцааны яаманд хүргүүлэхээр болжээ. Энэ тухай зөвлөмжийг сайд нар болон Засгийн газрын агентлаг, байгууллагын дарга нар, Улсын дээд шүүх, Шүүхийн ерөнхий зөвлөл, Улсын ерөнхий прокурорын газар, Авлигатай тэмцэх газар, Хүний эрхийн үндэсний комисст өгсөн байна. 
2023-09-27