“Төрийн өмчит компани ашиггүй ажилладаг гэх ойлголтыг хална”

Төрийн өмчийн 120 гаруй компанийг 70 болгон цөөлөхөөр төлөвлөжээ. Ямар шалт­гаанаар татан буулгаж, нэгт­­гэхийг хууль, эрх зүйн хүрээнд шийдэх юм байна. Үүний дагуу Төрийн болон орон нут­гийн өмчит компанийн бүтээмжийг нэмэг­дүү­лэх, засаглалыг сайж­руулах тухай хуу­лийн төслийг Засгийн газ­раас УИХ-д өргөн ба­рихаар бэлтгэж буй аж.
Засгийн газрын Хэрэг эрхлэх газар, Тө­рийн бүтээмжийн үндэсний хороо болон Мон­голын үндэсний худалдаа, аж үйлд­вэрийн танхимынхан хамтран өчигдөр уг хуу­лийн төслийн талаар хэлэлцүүлэг зохион байгуул­лаа. Хэлэлцүүлэгт төр, хувийн хэвш­­лийн 200 орчим компанийн төлөөлөл орол­цов. Ингэхдээ үр ашиггүй ажиллаж буй ком­паниудыг татан буулгаж, эсвэл нэгтгэх, төсөв зардлыг нь хэрхэн хэмнэх талаар оролцогчид хэлэлцжээ. Мөн хууль, эрх зүйн хүрээнд ямар асуудлуудыг шийдэж, цаашид хэрхэн арга хэм­жээ авбал зохистой талаар салбарын мэр­гэ­жилтнүүд санал солилцсон байна. 
Уг хуулийн төсөлтэй холбогдуулан Зас­гийн газрын Хэрэг эрхлэх газрын дарга Н.Уч­рал “Төрийн өмчийн компанийн бүтээмжийг нэмэгдүүлэх, засаглалыг сайжруулах, ил тод байдлыг хангах тухай хуультай болсноор улс төрийн нөлөөллийг бууруулах боломжтой. Төлөөлөн удирдах зөвлөлийн гишүүн болон гүйцэтгэх захирлуудыг сонгон шалгаруулах зарчим олон жил ойлгомжгүй байсан. Хэ­дий­гээр нээлттэй сонгон шалгаруулалт гэж нэр­лэдэг боловч тийм байгаагүй. Иймд  сонгон шалгаруулалтын үйл явцыг хууль, эрх зүйн шинэчлэлээр илүү ойлгомжтой болгоно. Тухайлбал, алдагдалтай  ажилласан ком­па­нийн захирал, Баялгийн санд 270 тэр­бумын орлого оруулдаг компанийн удирдлагатай яг адил цалин авч байна шүү дээ. Тиймээс нэг жил гүйцэтгэлээ үнэлүүлээд, алдагдал нь буурахгүй бол захирлыг нь чөлөөлнө. Гурван жил дараалан алдагдалтай ажилласан бол компанийг нь татан буулгах юм. Мөн төр ямар хэрэгт оролцох, үгүйг уг хуулиар зо­хицуулж, Засгийн газар төрийн өмчит ком­панид баримтлах чиглэлээ УИХ-аар бат­луулна. 2023 оны байдлаар төрийн өмчит 122 компаниас 51 нь 380 тэрбум, тав нь 4.7 их наяд төгрөгийн ашигтай ажиллажээ. Харин тав нь алдагдалтай. Энэ хуулийн төслийг ба­талснаар үр ашиг, өгөөж, төрийн өмчит ком­пани гурав хамт оршино. Төрийн өмчит ком­пани ашиггүй ажилладаг гэх ойлголтыг хална” гэсэн юм. 
Тус хэлэлцүүлэгт оролцогчид “Ашиггүй ажиллаж байгаа байгууллагуудыг татан буул­­гах нь зөв. Ашигтай, алдагдалтай ком­па­нийнхан ижил цалинтай байж болохгүй шүү дээ. Мөн төрийн өмчит компаниудад улс төрчид эхнэр, хүүхдээ ажиллуулаад байж бо­лохгүй. Мэддэг, чаддаг хүн нь ажиллах ёстой. Сүүлийн үед хэн нэгэн улс төрчийн л дэмжлэггүй бол улсын байгууллагад ажил­лах, удирдах албан тушаалд өрсөлдөх бо­ломжгүйд хүрсэн. Ер нь шударга бус тог­толцооны энгийн жишээ нь төрийн өмчит компаниуд юм. Тиймээс төрийн өмчит компаниудыг улс төрөөс хараат бус болгож, Төлөөлөн удирдах зөвлөлийг нь хараат бус гишүүдээс бүрдүүлэх хэрэгтэй. Мөн жил бүрийн тайлангаа иргэдэд ил тод мэдээлэх ёстой” гэв.

У.Цэцэг