Хувь хүний орлогын албан татвар буюу цалин, орлогоосоо төлдөг шимтгэлийг нэг хувь болгож бууруулах санаачилгыг нийтийн цахим өргөдөл, гомдлын “D-Parliament” сайтад нэр бүхий иргэн өнгөрсөн сарын 25-нд гаргасан талаар бид өмнө нь мэдээлсэн. Тэгвэл уг өргөдөл богино хугацаанд саналын босгоо давж, хамгийн олон хүнээс дэмжлэг авсан санаачилга боллоо. Тодруулбал, өргөдөлд зургаан хоногийн хугацаанд 100 207 хүн гарын үсэг зурсан байна. Иргэд тодорхой асуудлаар цахим өргөдөл, гомдол гаргахад ямар үр дүнд хүрэх зорилготойгоос шалтгаалаад саналын босго нь харилцан адилгүй байдаг. Ямар нэг асуудлыг ил болгох, хяналт шалгалт явуулах, сонсгол зохион байгуулах зорилготой бол 30 хоногийн хугацаанд багадаа 70 мянган хүний дэмжлэг авах шаардлага тавьдаг. Харин ажлын хэсэг байгуулахад 30, хуулийн төсөл санаачлуулахад 100 мянган иргэнээс гарын үсэг цуглуулах ёстой. Заасан хугацаанд энэ болзлыг хангасан тохиолдолд парламент тухайн асуудлыг дараагийн түвшинд авч үзэх, шийдвэрлэх нөхцөл бүрддэг. Энэ зарчмаар бол хувь хүний орлогын албан татварыг нэг хувь болгож бууруулах өргөдлийн дагуу УИХ-аас ажлын хэсэг байгуулж, хуулийн төсөл боловсруулах боломж бүрдээд байна. Хувь хүний орлогын албан татвар төсвийн орлогын 8-10 хувийг бүрдүүлдэг нь бусад төрлийн татвартай харьцуулахад хэмжээгээр бага ч иргэдэд, өрхийн санхүүд ихээхэн дарамт учруулдаг. Иймд иргэдийн саналыг үнэгүйдүү-лэхгүй, хугацаа алдахгүй шийдэхэд анхаарах нь чухал гэдгийг хуульчид, эдийн засагчид энэ өдрүүдэд хөндөж байна. Харин иргэд төр бүтцээ цомхон болгож, үрэлгэн зардлаа танах байдлаар энэ төрлийн татвараас бүрдүүлдэг төсвийн “цоорхой”-г нөхөх боломжтой гэх зэргээр байр сууриа илэрхийлж буй юм.
Н.Мишээл
